rfavietnam

     Chế độ cộng sản ở Việt Nam mang đầy đủ các đặc tính của chế độ cộng sản nói chung, nhưng còn có thêm những điều khác biệt. Đó là cuộc nội chiến và hai cuộc chiến tranh với Cam-pu-chia và Trung Quốc. Phải đến tận những năm 1988-1989 thì Việt Nam mới im hẳn tiếng súng chiến tranh trên toàn lãnh thổ. Sự khốc liệt mà chế độ cộng sản đem lại được cộng hưởng với sự khốc liệt của các cuộc chiến tranh càng làm cho sự đau thương và tang tóc của nhân dân tăng lên gấp bội.

Có những người mong muốn thể chế chính trị Việt Nam được cải cách một cách căn bản để chuyển đổi sang một cơ chế dân chủ, tạo điều kiện cho sự phát triển, bởi vì cơ chế độc tài hiện hành đang kìm hãm phát triển và là nguyên nhân của hầu như tất cả các vấn nạn xã hội. Tuy nhiên, bộ phận này mong muốn đảng cộng sản cải tổ để có thể tiếp tục giữ vai trò lãnh đạo, để tiếp tục là « đảng của dân tộc », theo như cách nói của họ.

Nhiệm vụ cao nhất của quân đội là trung thành và bảo vệ Hiến pháp, và trong việc bảo vệ Hiến pháp thì việc phải bảo vệ tổ quốc và nhân dân là chuyện đương nhiên vì tất cả Hiến pháp của các quốc gia luôn khẳng định điều đó. Có một sự hiểu nhầm đáng tiếc từ lâu nay của không ít người, khi nghĩ rằng trong một xã hội đa nguyên chính trị, thì các chính đảng sẽ có các đường lối khác nhau do đó quân đội không được trung thành với bất kỳ chính đảng nào. Từ đó họ suy ra quân đội phải phi chính trị. Đây là một cách suy nghĩ không đúng.

     Một trong số các vấn đề rất phức tạp và tế nhị trong nền chính trị Việt Nam nói chung và quan điểm của các tổ chức, hội nhóm và cá nhân nói riêng là quan điểm phải ứng xử như thế nào với di sản của chế độ công sản, sau khi nó sụp đổ. Đó là việc đánh giá khách quan một chế độ, một đảng lãnh đạo nhà nước đã tồn tại gần một thế kỷ, tác động toàn diện và mọi mặt vào đời sống nhân dân. Trong phạm vi hẹp hơn, là ứng xử với đội ngũ cán bộ, công chức hùng hậu của chế độ cũ, cùng những hệ lụy mà ảnh hưởng còn đang tác động trực tiếp đến người dân.

Trong những ngày cuối cùng này của năm 2016, nhìn vào tình hình chính trị Việt Nam có thể nói gì ?

Tôi tạm đưa ra đây ba cách nhìn nhận khác nhau, đúc kết từ sự quan sát cá nhân của tôi về các ý kiến lưu hành trong dư luận xã hội (opinion publique) : 1/ Chế độ chính trị hiện hành còn tồn tại lâu dài, 2/ Đảng cộng sản sẽ tự chuyển hoá để tự bảo tồn và để tiếp tục lãnh đạo dân tộc, 3/ Chế độ độc tài cộng sản sẽ nhanh chóng sụp đổ.

Trương Duy Nhất

Khắc hoạ toàn cảnh xã hội Việt và thời tiết chính trường, qua bộ top ten ấn tượng 2016.

Tin về ngôi sao nhạc pop George Michael, người đã có một loạt các hit như "Last Christmas", qua đời vào ngày Giáng sinh ở tuổi 53 đã khiến nhiều người Trung Quốc tiếc nhớ một cách đặc biệt. Bởi ông và nhóm Wham là siêu sao phương Tây đầu tiên đến sân khấu hòa nhạc ở Trung Quốc trong một vai trò làm ấm lại mối quan hệ đang lạnh lẽo của Bắc Kinh và Washington vào nằm 1985.

Năm 2016 đã bước qua, những sự kiện lớn lao như lũ lụt, nhân tai thủy điện, thảm họa môi trường Formosa… đã át tất cả mọi thứ, tràn ngập sự quan tâm của dân chúng. Thế nhưng bản ghi nhớ của năm, vẫn còn những câu chuyện về tù đày, oan khiên đang hằn vào con người cần phải được nhắc lại. Đó là những ghi chép về Việt Nam với phần tối đen, vật vã trên hành trình đòi quyền làm người và sự công chính.

Trương Duy Nhất

Ai đó làm được việc gì, tạo nên một điều gì thật sự thành dấu ấn, lại là dấu ấn không lặp lại bóng hình Nguyễn Bá Thanh, thì quả thật đáng để vỗ tay khích lệ. Nguyễn Bá Thanh là một hiện tượng. Và chính ông tạo nên "hiện tượng Đà Nẵng". Để có được một "giá trị Đà Nẵng" như hôm nay, phần lớn ở bàn tay vị "kiến trúc sư" tài hoa này. Nhưng... Bức tranh Đà Nẵng đã sang giai thời cần những phác hoạ khác, những nét chấm phá khác.

Cuối cùng rồi cũng tới Praha. Thành phố của hai nhân vật, có lẽ tôi chưa lường hết được ý nghĩa của những gì mà tác phẩm của họ mang lại cho tôi. Hai nhân vật đó là Franz Kafka và Václav Havel.