Blog

Trong bài này, tôi tiếp tục đưa ra cách nhìn thứ ba về tương lai của nền chính trị độc tài tại Việt Nam hiện nay. Một số không ít những người làm phân tích, bình luận về các vấn đề Việt Nam cho rằng, nếu sự khủng hoảng về chính trị, kinh tế, xã hội và môi trường vẫn tiếp tục và không có các biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn hoặc giảm bớt hậu quả, thì thực tế sẽ đào thải cái mô hình chính trị đi ngược lại với các quy luật của cuộc sống, mô hình đang tồn tại và đang là nguyên nhân của mọi khủng hoảng ở Việt Nam lúc này. Chính khủng hoảng sẽ đặt dấu chấm hết cho chế độ.

Nguyễn Tường Thụy

nuôi mỗi năm mấy chục tỷ bạc

vẫn không có tác phẩm ra hồn

Bắc Phong

Còn vài giờ đồng hồ nữa là hết năm, ngồi điểm lại những thời khắc đáng nhớ nhất của bản thân trong năm qua, chợt nhận ra là đều liên quan tới Formosa.

Đó là khi phải cải trang thành công nhân xây dựng, trốn chui nhủi trong thùng xe tải do dân địa phương chuẩn bị sẵn để thoát khỏi Kỳ Anh hồi tháng 5. Nhìn cảnh vật trôi đi qua khe hở của thùng xe, thấy đau đớn vô cùng, rằng đất mình đây mà đến phải bí mật, đi phải chui nhủi thế này.

Nàm 2017 gõ cửa nhà tôi. Gỡ tờ lịch cuối cùng xuống như khép lại căn phòng thời gian đã hết, tôi nhìn thấy ba trăm sáu lăm ngày mới, trắng tinh xếp hàng dài, im lặng nhìn mình. Và như mọi năm, tôi lại tự hỏi với điều rất cũ “những gì sẽ đến, ngày mai, trên đất nước này?”.

     Chế độ cộng sản ở Việt Nam mang đầy đủ các đặc tính của chế độ cộng sản nói chung, nhưng còn có thêm những điều khác biệt. Đó là cuộc nội chiến và hai cuộc chiến tranh với Cam-pu-chia và Trung Quốc. Phải đến tận những năm 1988-1989 thì Việt Nam mới im hẳn tiếng súng chiến tranh trên toàn lãnh thổ. Sự khốc liệt mà chế độ cộng sản đem lại được cộng hưởng với sự khốc liệt của các cuộc chiến tranh càng làm cho sự đau thương và tang tóc của nhân dân tăng lên gấp bội.

Có những người mong muốn thể chế chính trị Việt Nam được cải cách một cách căn bản để chuyển đổi sang một cơ chế dân chủ, tạo điều kiện cho sự phát triển, bởi vì cơ chế độc tài hiện hành đang kìm hãm phát triển và là nguyên nhân của hầu như tất cả các vấn nạn xã hội. Tuy nhiên, bộ phận này mong muốn đảng cộng sản cải tổ để có thể tiếp tục giữ vai trò lãnh đạo, để tiếp tục là « đảng của dân tộc », theo như cách nói của họ.

Nhiệm vụ cao nhất của quân đội là trung thành và bảo vệ Hiến pháp, và trong việc bảo vệ Hiến pháp thì việc phải bảo vệ tổ quốc và nhân dân là chuyện đương nhiên vì tất cả Hiến pháp của các quốc gia luôn khẳng định điều đó. Có một sự hiểu nhầm đáng tiếc từ lâu nay của không ít người, khi nghĩ rằng trong một xã hội đa nguyên chính trị, thì các chính đảng sẽ có các đường lối khác nhau do đó quân đội không được trung thành với bất kỳ chính đảng nào. Từ đó họ suy ra quân đội phải phi chính trị. Đây là một cách suy nghĩ không đúng.

     Một trong số các vấn đề rất phức tạp và tế nhị trong nền chính trị Việt Nam nói chung và quan điểm của các tổ chức, hội nhóm và cá nhân nói riêng là quan điểm phải ứng xử như thế nào với di sản của chế độ công sản, sau khi nó sụp đổ. Đó là việc đánh giá khách quan một chế độ, một đảng lãnh đạo nhà nước đã tồn tại gần một thế kỷ, tác động toàn diện và mọi mặt vào đời sống nhân dân. Trong phạm vi hẹp hơn, là ứng xử với đội ngũ cán bộ, công chức hùng hậu của chế độ cũ, cùng những hệ lụy mà ảnh hưởng còn đang tác động trực tiếp đến người dân.

Trong những ngày cuối cùng này của năm 2016, nhìn vào tình hình chính trị Việt Nam có thể nói gì ?

Tôi tạm đưa ra đây ba cách nhìn nhận khác nhau, đúc kết từ sự quan sát cá nhân của tôi về các ý kiến lưu hành trong dư luận xã hội (opinion publique) : 1/ Chế độ chính trị hiện hành còn tồn tại lâu dài, 2/ Đảng cộng sản sẽ tự chuyển hoá để tự bảo tồn và để tiếp tục lãnh đạo dân tộc, 3/ Chế độ độc tài cộng sản sẽ nhanh chóng sụp đổ.