Xin hãy yêu thương nhau!

Chọn một chế độ chưa hẳn là việc đúng – sai mà chọn một thái độ mới là vấn đề quyết định sống hay chết trong tương lai. Người Việt đã tự chọn cái chết cho mình? Người Việt đã tự chọn tương lai cho mình? Người Việt đã tự chọn sinh phần cho mình? Không! Hoàn toàn không nếu tính cho đến thời điểm này. Dường như người Việt, cả trí thức và người ít học, người lao động đều đã rất thụ động, nếu không muốn nói rằng người Việt chưa bao giờ hoặc quá hiếm người Việt đã lựa chọn thái độ sống nếu xét trên cục diện chính trị, quốc gia, dân tộc!

Chính vì quá mơ hồ về thái độ tự thân nên người Việt dễ xúc động, dễ mủi lòng, dễ nổi nóng, dễ quá khích, dễ bạo lực, dễ giết người và dễ giết người hàng loạt. Đó là đặc tính hoàn toàn không phải dựa trên căn cơ thiện ác mà dựa trên hệ thống qui chiếu giáo dục và đạo đức.

Ngay từ đầu, những người miền Bắc Việt Nam đã không chọn chế độ Cộng sản, cũng như người miền Nam Việt Nam không chọn chế độ Cộng Hòa mà chính chế độ đã chọn lấy họ do cơ duyên lịch sử, do địa chí quốc gia và do cả phước phần dân tộc. Nhưng, cũng chính vì thụ động để chế độ chọn lấy mình nên người miền Nam không giữ được nền Cộng Hòa tốt đẹp của họ, cũng như người miền Bắc đã dần bị đè bẹp bởi lối hành xử ngày càng độc tài, độc đoán của người Cộng sản.

Không giữ được nền Cộng Hòa bởi người miền Nam không có thái độ chính trị, được chăng hay chớ và chỉ một nhóm nhỏ có thái độ chính trị quyết định sinh phần cho cả miền Nam. Điều đó cũng giống như người miền Bắc dần bị lấn lướt bởi những kiểu độc tài, đàn áp, độc đoán của một nhóm nhỏ chính trị mà trước đó, có tưởng tượng giỏi mấy họ cũng không hình dung được một lúc nào đó người Cộng sản sẽ bắn họ hoặc đào đất chôn họ trong tranh chấp đất đai, tranh chấp giữa quyền lợi đảng và quyền lợi nhân dân (cải cách ruộng đất giữa thế kỉ trước hay những cuộc nổi dậy vì ruộng đất hiện tại).

Và, vì miền Nam không biết giữ chế độ Cộng Hòa, nó đến rồi đi trong sự bất lực của các nhà kĩ trị như một thứ số phận. Cuối cùng, miền Bắc đã ủng hộ một cách thụ động cho người Cộng sản bằng mọi phương tiện để tấn công miền Nam. Cả một dân tộc thay màu theo mô hình miền Bắc. Và đương nhiên, sự tồn tại của chế độ Cộng sản ở cả hai miền trong suốt nửa thế kỉ qua đã chứng minh rằng họ có đất sống và họ cũng làm được một số việc đáng kể. Không thể phủ nhận rằng đến thời điểm hiện nay, Việt Nam khá phát triển về mặt kinh tế, dù ghét Cộng sản cỡ nào cũng phải công nhận thành quả của họ. Nhưng vấn đề vẫn là thái độ của một dân tộc. Giả sử chế độ là một tai họa hay phước báu của một dân tộc thì thái độ phổ quát của nhân dân mới quyết định tai họa hay phước báu dân tộc đó đi đến đâu.

Như đã nói từ đầu, người Việt không có thái độ, hoặc rất ít những người có thái độ chính trị rõ ràng. Sở dĩ có chuyện này vì dân tộc Việt vốn quen với tâm thức nông nghiệp, vốn quen với phục tùng phong kiến. Người quen với tâm thức nông nghiệp thì chỉ cầu mọi sự được bình an, mưa thuận gió hòa và cầu Trời thương phận bé mọn. Mà nhà vua là ông trời con (Thiên Tử) nên người ta hoàn toàn thần phục. Chính vì loại tâm lý này đã ăn dằm trong huyết quản nên rất khó để thay đổi và dường như không có cơ hội thay đổi. May thay một nhóm chiếm tỉ lệ không cao các trí thức Tân Học với cái nhìn thoáng hơn và có biện chứng đã nhìn ra vấn đề. Nhưng rất tiếc, họ là thiểu số lẻ loi và cô đơn. Mãi cho đến bây giờ cũng vậy!

Và khi họ bày tỏ thái độ thì sẽ gặp ngay sự phản ứng gay gắt ở cả hai chiều. Phản ứng gay gắt cùng chiều với nhóm trí thức có nguy cơ quá khích, chống chế độ cầm quyền bằng bản năng phản kháng có kèm bạo động. Ngược lại, nhóm phản đối họ, tức nhóm theo Cộng sản, cụ thể ở đây là các dư luận viên và những AK47 cũng phản ứng bằng thái độ đầy quá khích và bạo động.

Sở dĩ có chuyện như vậy bởi vì cả những người ủng hộ nhóm dân chủ và những dư luận viên hay AK47 đều không có thái độ lựa chọn xác tín. Nếu như những người ủng hộ dân chủ vì bức xúc, vì đau khổ trước những bất công mà chế độ dành cho họ để rồi họ tìm thấy sự đồng cảm, tìm thấy niềm hi vọng ở nền dân chủ tương lai và họ ủng hộ (cũng như nhận ủng hộ) bằng tất cả bản năng sinh tồn của họ thì các AK47, các dư luận viên ngay từ đầu cũng không có thái độ xác tín về đảng Cộng sản, họ đứng ra làm bia đỡ dư luận và chiến với người ủng hộ dân chủ cũng như các nhà hoạt động dân chủ là vì một phần họ cần chỗ dựa quyền lực, phe phái, phần nữa họ cần nguồn sống, đồng lương ổn định. Nếu nói vì lý tưởng, thử cắt lương của lực lượng AK47 hoặc các dư luận viên chừng ba tháng thì sẽ biết ngay còn bao nhiêu người đủ nhiệt huyết để làm việc.

Và sự thiếu vắng thái độ lựa chọn đã giải thích được tại sao cả người ủng hộ dân chủ và cả phe ủng hộ nhà độc tài đều thiếu sự bình tĩnh, có nguy cơ quá khích. Bởi cả hai đều chưa quen với thái độ công nghiệp, chưa quen với tư duy phán xét cũng như chưa bao giờ có được sự bình tĩnh cần thiết của khoa học. Mà vấn đề chính trị của một quốc gia nếu xét trên mục tiêu tiến bộ thì cần tư duy khoa học và sự bình tĩnh chứ không cần thái độ quá khích, hằn học.

Gần đây nhất, các facebooker (đồ rằng của AK47 hoặc các dư luận viên) đã nêu ra một danh sách dài gần 1000 người, trong đó gồm những đại biểu quốc hội đương nhiệm như Dương Trung Quốc và Lưu Bình Nhưỡng và hàng loạt trí thức nghệ sĩ có uy tín dưới một status có nội dung giết tróc, đe dọa tính mạng và đương nhiên là các comment của nhóm cũng ngăm nhe, đe dọa sẽ giết nguội. Ngược lại, những người ủng hộ dân chủ cũng đã cho thấy trên một số diễn đàn rằng họ cũng có những sự chuẩn bị khi tình trạng bạo lực xảy ra và họ có thể là những Lê Đình Kình rốt ráo trong tương lai.

Rõ ràng, ở đây giả hay thật không quan trọng nữa mà vấn đề là thái độ. Cả các AK47, dư luận viên và các nhà ủng hộ dân chủ đều không còn đủ bình tĩnh trước tương lai, vận mệnh của quốc gia, dân tộc cũng như của tương lai chính mình. Bởi thái độ hiếu sát cũng đồng nghĩa với lựa chọn chặt đứt tương lai ngay trong chốc lát. Khi anh quyết định giết người thì sự sống của anh cũng bị đe dọa. Vụ giết cụ ông Lê Đình Kình ở Đồng Tâm làm chết ba sĩ quan công an là một bằng chứng. Điều này dân gian đã đúc kết rằng: Chó Chết Thì Mèo Cũng Nhăng Răng! Và lựa chọn thái độ đẩy sự việc đến chỗ bạo lực, giết tróc là một lựa chọn bế tắc, thất bại cho dù đó là lời nói!

Sức mạnh của một dân tộc dựa trên sự tương thân tương ái giữa người với người, dựa trên lòng tự trọng và thanh liêm của giới lãnh đạo và dựa trên mối tương cảm, trắc ẩn và bao dung của những con người trong dân tộc, quốc gia đó dành cho nhau. Hơn bao giờ hết, khi mà dịch cúm nCoV đang hoành hành, mạng sống con người treo lơ lửng ngàn cân treo sợi tóc, thiên tai, dịch họa, mọi sự trừng phạt của thiên nhiên đang nhắm vào con người chưa đủ hay sao mà con người còn chỉa mũi dao chết chóc vào đồng loại?! Tỉnh thức khi mọi việc chưa đến nỗi quá muộn màng, hãy yêu thương nhau và bình tĩnh, suy xét bình tĩnh trên tinh thần khoa học và nhân văn. Yêu thương không bao giờ thừa. Và dân tộc này đã đau khổ chất thành núi qua bao cuộc bể dâu! Chỉ xin hãy yêu thương nhau để mà sống!