Cuộc hội ngộ đầu năm
Ngày 7/1/2017, Nhóm Giáo huấn xã hội Công giáo đã tập trung về Đan viện Xito, Châu Sơn, Tỉnh Ninh Bình để hành hương, tập huấn đầu năm, chúc mừng năm mới Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt nhân dịp năm mới.
Gần 200 người thuộc nhiều Giáo phận đã tề tựu về đây từ khá sớm với niềm vui lâu ngày gặp lại từ nhiều tỉnh khác nhau. Đặc biệt, nhóm học tập Giáo huấn xã hội Công giáo từ Thái Bình với đầy đủ các thành phần nam nữ, già trẻ tíu tít như đi dự hội, phấn khởi và vui mừng khi được gặp lại người cha chung mà nhiều người lần đầu được gặp mặt.
Trong buổi nói chuyện với lớp Giáo huấn xã hội Công giáo, Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt đã chỉ rõ: Việc học tập GHXHCG là việc hết sức cần thiết theo lời kêu gọi của Hội đồng Giám mục Việt Nam. Đây là một tài liệu quan trọng và quý giá của Giáo hội được hình thành từ ngàn xưa. Trong các sách về các tiên si A Mốt, Ô Sê, Isaia... đã nhiều lần lên án những bất công. Chúa đã nhiều lần không nhận những của lễ của những kẻ bất công.
Qua nhiều đời của các Đức Giáo Hoàng, nhất là ĐGH Leo XIII đã đề cập đến các quyền cơ bản của con người trong xã hội. Đặc biệt đến Công đồng Vaticano II, với thông điệp "Vui mừng và hy vọng, lo âu và buồn khổ" của con người cũng chính là những vui mừng và hy vọng, lo âu và buồn khổ của chính Giáo hội Công giáo bởi Giáo hội không đứng ngoài lề xã hội.
Sau đó GHXHCG được Ủy ban Công lý - Hòa bình của Tòa Thánh biên soạn, trong đó có sự đóng góp lớ lao của Đức cố Hồng Y Fanxico Nguyễn Văn Thuận. Tài liệu do Nhà xuất bản Tôn giáo ấn hành. Việc học tập và phổ biến tài liệu này, nhằm để người tín hữu và người dân có ý thức thực hiện tình yêu thương, bác ái với mọi vấn đề xã hội và tự nhiên, nhằm xây dựng một xã hội tốt đẹp, một thế giới bình an.
Do vậy, việc học tập GHXHCG là nhiệm vụ của mỗi tín hữu và cộng đoàn, việc này hoàn toàn hợp lẽ với đạo đức và phù hợp luật pháp hiện hành. Chúng ta cần cổ vũ cho việc học hỏi nhằm nâng cao nhận thức của mỗi người về thế giới xung quanh, về xã hội và cách xây dựng xã hội tốt đẹp, trước hết là những hành xử cá nhân phù hợp với các nguyên tắc đạo đức và tình yêu thương cần có.
Bởi nhiều khi trong đời sống cá nhân và xã hội, người ta không biết cách xử lý và hành động ra sao cho phù hợp. Do vậy, cần có những đường hướng, phương cách để hành động cho đúng đắn theo đường hướng lời Chúa trong đời sống.
Trong thực tế đời sống xã hội và đời sống giáo dân thời gian qua đã thể hiện đầy tình bác ái và hiệp thông trong Giáo hội trong các trận lũ lụt cũng như thảm họa ở Miền Trung Việt Nam.
Ngài cho biết, trong thời gian 3 tháng qua, ngài đã có 5 lần ghé thăm các nạn nhân của thảm họa Formosa, những thể hiện tình yêu thương của tín hữu tại đây đã nói lên tinh thần giáo lý phúc âm của Giáo hội Công giáo.
Ngài nói: Chúng ta mong muốn cho đất nước, xã hội chúng ta ngày càng tốt đẹp, cần học hỏi Giáo huấn XHCG để thấm nhuần lời Chúa. Và khi biết những điều tốt đẹp đó, khi cần thì phải đứng ra để tham gia xây dựng xã hội theo lời kêu gọi "Công dân phải tham gia chính trị như là hành động bác ái", không thể để những người xấu nằm quyền điều hành xã hội. Để những đóng góp của mình làm xã hội tốt đẹp hơn.
Những điều này sẽ có ý nghĩa hơn, khi chuẩn bị kỷ niệm biến cố 100 năm Đức Mẹ hiện ra ở Fatima. Ngài nói đến biến cố này như một sự nhắc nhở mời gọi mọi người hiệp thông với Hội thánh Công giáo hoàn vũ trong dịp kỷ niệm trọng đại này.
Buổi nói chuyện đã cuốn hút người nghe và giả tỏa cho nhiều tín hữu, học viên nhiều điều nghi ngại, củng cố lòng tin vững chắc cho họ trong việc học tập những điều tốt đẹp từ Giáo huấn XHCG.
Sau bữa trưa dùng chung với các học viên, Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt đã làm hướng dẫn viên tự nguyện để hướng dẫn tất cả anh chị em Nhóm GHXHCG đi thăm vường Fatima, một công trình sắp khánh thành vào dịp Kỷ niệm 100 năm biến cố Đức Mẹ hiện ra ở Fatima. Công trình do công sức lao động miệt mài thời gian qua của tất cả các đan sĩ, linh mục và cộng đồng thuộc Đan viện Xito. Đây là một công trình nghệ thuật độc đáo, nhiều mô hình, vật thể chứa đựng nhiều ý nghĩa lớn và thú vị.
Như một hướng dẫn viên du lịch, ngài đã giải thích cho đoàn người hiểu về ý nghĩa của từng viên đá, gốc cây tại đây mang những ý nghĩa gì trong Kinh Thánh.
Đặc biệt, khi hiện ra ở Fatima năm 1917 là năm mà cuộc Cách mạng Cộng sản ở nước Nga thành công, bắt đầu một thể chế Cộng sản trên thế giới. Ngay khi đó, Đức Mẹ đã cho biết: "Nước Nga sẽ gieo rắc lầm lạc khắp thế giới, gây ra những trận chiến tranh và các cuộc bắt bớ Giáo Hội. Kẻ lành sẽ bị tử đạo, Đức Thánh Cha sẽ phải chịu nhiều đau khổ, một số quốc gia sẽ bị hủy diệt”.
Thực tế đã chứng minh điều đó là sự thật.
Ngày nay, đất nước Việt Nam vẫn là nơi bám trụ cuối cùng của chủ nghĩa Cộng sản hoang tưởng, gieo rắc biết bao đau thương, tang tóc cho người dân Việt. Tại vườn Fatima này có mô hình Dâng đất nước Việt Nam cho trái tim Mẹ.
Trước bức tượng Đức mẹ Fatima, Bên cạnh bản đổ Việt Nam được ghép bằng đá, nổi trên mặt bằng với một bên là hồ nước tượng trưng Biển Đông và bên kia là đồi núi. Bên cạnh đó, dòng truyền thuyết "Trăm trứng" về sự hình thành nòi giống Việt, chung nghĩa đồng bào được tái hiện bằng vườn trứng đá.
Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt đã hướng dẫn đoàn người thăm từng khu vực với những câu chuyện Kinh Thánh khác nhau với Giếng nước trong Sa mạc, câu chuyện về ông Giakêu... Tất cả đều được bố trí xây dựng công phu, tỉ mỉ và đầy ý nghĩa đến từng hòn đá, cây trồng tại đó.
Tại miền Trung ta thấy tất cả những bóng tối của Herodes
Sau khi hướng dẫn đoàn người thăm vườn Fatima, Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt đã cùng đoàn người lên hang núi. Đây là nơi các tu sĩ, đan sĩ Xito đã xây dựng trên đỉnh núi cây Thánh giá từ lâu. Giữa lưng chừng núi có một hang rộng, ở đây có thể dâng Thánh lễ. Đường lên hang với hàng trăm bậc đá. Cuộc leo dốc là một thử thách, nhưng tất cả những người trong đoàn, dù già, trẻ... đều không ai bỏ cuộc.
Thánh lễ ban chiều, cũng là Thánh lễ đồng tế của Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt, cha Bề trên Đan viện Châu Sơn, hai linh mục từ Dòng Chúa Cứu thế Hà Nội là Cha Giuse Ngô Văn Kha, Phó bề trên DCCT Hà Nội và cha Gioan Nguyễn Ngọc Nam Phong.
Đặc biệt đây cũng là Thánh lễ tạ ơn của linh mục Fanxico Xavie Phạm Văn Phúc là nghĩa tử của ngài.
Trong bài giảng Thánh lễ, Đức TGM Giuse đã nêu bật lên những mối quan tâm, lo âu của ngài. Những hệ lụy từ những thể chế chính trị bất chính và đen tối từ xưa đến nay đã hãm hại dân lành và đi ngược lại với lương tâm đạo đức loài người.
Ngài nói: "Suốt năm qua cả nước hướng về miền Trung. Với thảm hoạ Formosa. Với thảm hoạ lũ lụt vừa do mưa vừa do thuỷ điện Hố Hô xả nước bừa bãi. Tại miền Trung ta thấy tất cả những bóng tối của Hêrode. Đó là bóng tối bạo quyền, dùng quyền hành áp bức. Tự do bán đất cho nước ngoài, tự do xả chất độc, tự do xả nước bất chấp quyền dân. Đó là bóng tối chết chóc. Vì bảo vệ quyền lợi tài phiệt và một nhóm nhỏ mà giết chết đời sống hàng triệu người dân. Đó là bóng tối gian dối vì không công khai minh bạch. Đó là bóng tối xác thịt tội lỗi. Vinh thân phì gia bất chấp sinh mạng và quyền lợi của người khác".
Và Ngài kêu gọi: "Trong bối cảnh thế giới và xã hội Việt Nam hôm nay, Chúa mời gọi chúng ta: Hãy bừng sáng lên. Để muôn dân nhận biết Chúa thật. Để mọi người khắp nơi trở thành con cái trong nhà Chúa".
Ngài cũng đã nói lên những niềm vui, những hy vọng trong hòa cảnh tối tăm của đất nước, của xã hội. Ngài nói: "Nhưng giữa những bóng tối dầy đặc ấy lại xuất hiện ánh sáng. Ánh sáng của tình yêu thương bác ái. Khắp thế giới bao tấm lòng bác ái tập trung về miền Trung. Để cảm thông, để yêu thương, để chia sẻ. Và đặc biệt những xứ đạo, các cha, anh chị em giáo dân đã biết quan tâm chia sẻ với anh chị em lương dân. Anh chị em lương dân cảm nhận được tình yêu thương. Không biết chạy vào đâu đã tìm đến với các giáo xứ công giáo. Và họ cảm nhận được vẻ đẹp của Chúa, của đạo, của anh chị em công giáo. Đó chính là ánh sáng chiếu trong đêm tối. Ánh sáng của đạo Chúa đã làm cho anh chị em giáo dân sáng lên. Qua ánh sáng đó người muôn phương tìm đến thờ phượng Chúa.
Khi cứu trợ tại các xứ đạo mọi sự diễn ra trong trật tự. Không có tranh giành chen lấn. Vì mọi người đều vâng lời cha xứ. Chính quyền thắc mắc: sao giáo dân lại yêu mến và vâng lời các cha mà không vâng lời chính quyền. Người giáo dân trả lời: Vì các cha đã hiến trọn cuộc đời, dành mọi tài sản, sức lực, của cải cho Chúa, cho Giáo hội, cho dân chúng, nên chúng tôi yêu mến và vâng phục. Nếu các ông cũng hiến tài sản, sức khoẻ, thì giờ cho dân thì dân yêu mến và vâng lời ngay".
Thánh lễ đã kết thúc một ngày tĩnh tâm và gặp gỡ, tập huấn của Nhóm Giáo huấn XHCG và gặp gỡ với Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt là một niềm vui lớn của nhiều giáo dân từ nhiều nơi trên đất nước.
Những lời căn dặn, tâm sự của ĐứcTGM Giuse như những sự nâng đỡ, dìu dắt và hướng dẫn để các giáo dân, các tín hữu đi theo con đường sáng mà Giáo hội đã đúc kết và chỉ ra.
Hà Nội, 13/1/2017
J.B Nguyễn Hữu Vinh
***********
Phụ lục: Bài giảng của Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt
HÃY BỪNG SÁNG
Is 60,1-6; Ep 3,2-3a.5-6; Mt 2,1-12
Thánh Lễ Tạ Ơn của Tân LM FX Phạm văn Phúc
Châu sơn 07-01-2017
Hôm nay là một ngày thật đẹp. Ngày thứ Bảy đầu tiên trong tháng đầu tiên của năm 2017. Ngày hôm nay cha mới Phanxico Xavie Phạm văn Phúc, trong tháng đầu tiên đời linh mục, đến dâng thánh lễ Tạ ơn trên núi Đức Mẹ.
Trong những ngày giờ đầu tiên của năm mới, Lời Chúa nói mời gọi ta: “Hãy bừng sáng lên, hỡi Giê-ru-sa-lem”. Vì “bóng tối đang bao trùm mặt đất, và mây mù phủ lấp chư dân”. Thời Isaia cũng như thời Chúa Giê-su dân Israel sống trong bóng tối dầy đặc. Nhưng Chúa sẽ đến chiếu ánh sáng xé tan màn đêm tăm tối. Lời tiên báo ứng nghiệm khi Chúa Giê-su sinh ra. Tin mừng cho thấy Hêrode đại diện cho thế lực bóng tối. Nhưng Chúa Giê-su đã chiếu lên ánh sáng.
Herode là bóng tối của bạo quyền, dùng quyền để thống trị dân chúng. Chúa Giêsu là ánh sáng hiền lành khiêm nhường, đến không phải để cai trị nhưng để phục vụ.
Hêrode là bóng tối chết chóc. Sẵn sàng giết chết các trẻ em để bảo vệ ngai vàng. Chúa Giêsu chiếu lên ánh sáng sự sống. Chúa đến cho mọi người được sống và sống dồi dào.
Hêrode là bóng tối gian dối lừa gạt các nhà đạo sĩ. Chúa Giêsu là ánh sáng, là Đường Đi, là Sự Thật và là Sự Sống.
Hêrode là bóng tối tội lỗi, xác thịt. Nên ngôi sao đến Giêrusalem vụt tắt. Chúa Giêsu là ánh sáng Thần Khí nên làng quê Belem nhỏ bé rực sáng.
Trong bối cảnh thế giới và xã hội Việt Nam hôm nay, Chúa mời gọi chúng ta: Hãy bừng sáng lên. Để muôn dân nhận biết Chúa thật. Để mọi người khắp nơi trở thành con cái trong nhà Chúa.
Suốt năm qua cả nước hướng về miền Trung. Với thảm hoạ Formosa. Với thảm hoạ lũ lụt vừa do mưa vừa do thuỷ điện Hố Hô xả nước bừa bãi. Tại miền Trung ta thấy tất cả những bóng tối của Hêrode. Đó là bóng tối bạo quyền, dùng quyền hành áp bức. Tự do bán đất cho nước ngoài, tự do xả chất độc, tự do xả nước bất chấp quyền dân. Đó là bóng tối chết chóc. Vì bảo vệ quyền lợi tài phiệt và một nhóm nhỏ mà giết chết đời sống hàng triệu người dân. Đó là bóng tối gian dối vì không công khai minh bạch. Đó là bóng tối xác thịt tội lỗi. Vinh thân phì gia bất chấp sinh mạng và quyền lợi của người khác.
Nhưng giữa những bóng tối dầy đặc ấy lại xuất hiện ánh sáng. Ánh sáng của tình yêu thương bác ái. Khắp thế giới bao tấm lòng bác ái tập trung về miền Trung. Để cảm thông, để yêu thương, để chia sẻ. Và đặc biệt những xứ đạo, các cha, anh chị em giáo dân đã biết quan tâm chia sẻ với anh chị em lương dân. Anh chị em lương dân cảm nhận được tình yêu thương. Không biết chạy vào đâu đã tìm đến với các giáo xứ công giáo. Và họ cảm nhận được vẻ đẹp của Chúa, của đạo, của anh chị em công giáo. Đó chính là ánh sáng chiếu trong đêm tối. Ánh sáng của đạo Chúa đã làm cho anh chị em giáo dân sáng lên. Qua ánh sáng đó người muôn phương tìm đến thờ phượng Chúa.
Khi cứu trợ tại các xứ đạo mọi sự diễn ra trong trật tự. Không có tranh giành chen lấn. Vì mọi người đều vâng lời cha xứ. Chính quyền thắc mắc: sao giáo dân lại yêu mến và vâng lời các cha mà không vâng lời chính quyền. Người giáo dân trả lời: Vì các cha đã hiến trọn cuộc đời, dành mọi tài sản, sức lực, của cải cho Chúa, cho Giáo hội, cho dân chúng, nên chúng tôi yêu mến và vâng phục. Nếu các ông cũng hiến tài sản, sức khoẻ, thì giờ cho dân thì dân yêu mến và vâng lời ngay.
Trong bóng tối của thời đại hôm nay, mọi người đều đi tìm quyền lực, tiền bạc và hưởng thụ. Khi đi tìm mọi thứ cho bản thân, người ta sẵn sàng chà đạp người khác. Gây nên bóng tối đau khổ chết chóc bất công. Trong bóng tối đó linh mục sáng lên như ngọn đuốc. Vì dám đi ngược chiều thời đại. Từ bỏ bản thân. Hiến dâng cuộc đời cho Chúa. Phục vụ tha nhân.
Hôm nay chúng ta vui mừng. Vì trong đoàn người góp phần chiếu ánh sáng của Chúa trên thế giới tăm tối hôm nay, có thêm tân linh mục FX Phạm văn Phúc. Tạ ơn Chúa ban thêm ánh sáng cho thế giới nhiều bóng tối hôm nay. Cám ơn ông bà cố và gia đình đã quảng đại dâng hiến người con ưu tú cho Chúa và cho dân Chúa. Cám ơn cha đã hi sinh cuộc đời như ngọn nến cháy lên để đem ánh sáng cho thế giới. Hôm nay Chúa cũng nói với cha: Hãy bừng sáng lên, vì bóng tối đang bao phủ dân chúng.
Như ngọn nến muốn cháy sáng phải tiêu hao đời mình. Chúc cha ngày càng hăng say tiêu hao đời mình. Để bừng lên ánh sáng rực rỡ cho mọi người nhận biết Chúa.
TGM Giuse Ngô Quang Kiệt
Bài bình luận gần đây