Hôm nay, 23/5/2016, Chủ tịch nước Trần Đại Quang khi thông báo quyết định dỡ bỏ cấm vận vũ khí của Tổng thống Obama đã kèm theo bình luận cho rằng điều này chứng tỏ quan hệ Việt-Mỹ đã hoàn toàn được bình thường hóa.
Dĩ nhiên, người dân Việt Nam đồng ý với bình luận này của Chủ tịch nước. Như vậy Mỹ và Việt Nam, những kẻ thù trong quá khứ, giờ đây đã không còn là kẻ thù nữa, đã bắt tay hợp tác với nhau trên mọi lĩnh vực, rào cản cuối cùng đã được dỡ bỏ. Đây là một thành công ngoại giao mà người dân Việt Nam sẽ ghi nhận cho chính phủ.
Tuy nhiên, cũng liên quan đến việc bình thường hóa quan hệ, vẫn còn một câu hỏi mà chính phủ phải trả lời cho dân : Bao giờ thì Nhà nước Việt Nam chịu bình thường hóa quan hệ với nhân dân của mình ?
Bao giờ thì chính phủ hết coi người dân là kẻ thù ?
Trên thực tế Mỹ và Việt Nam vốn là kẻ thù cũ. Còn người dân và chính phủ Việt Nam chưa bao giờ là kẻ thù, chưa bao giờ, nhưng người dân vẫn luôn bị chính phủ coi là kẻ thù. Giờ đây, chính phủ đã có thể coi cựu thù năm xưa là bạn. Vậy, liệu chính phủ có thể ngừng coi nhân dân của mình (nhưng người dân trong nước cũng như những kiều bào ở nước ngoài) là kẻ thù không ?
Việt Nam đã và đang bước vào sân chơi quốc tế rộng lớn. Việt Nam cần lựa chọn các giá trị chung mang tính phổ quát. Chính phủ Việt Nam sẽ thực sự có uy tín khi hòa vào dòng chảy chung của nhân loại tiến bộ, tôn trọng và thực hiện các cam kết của mình.
Chính phủ cần phải đi tới quyết định bình thường hóa quan hệ với nhân dân của mình, cùng với nhân dân thực hiện các quyền phổ quát và đương nhiên mà bất kỳ ai, sinh ra làm người, cũng đều được hưởng, dù là đứng ở cương vị nào trong xã hội. Đó là các quyền : quyền sống, quyền được bảo vệ thân thể, quyền được học hành, quyền được tự do đi lại, quyền tự do ngôn luận, tự do tư tưởng, tự do lập hội, tự do biểu tình, tự do bầu cử… Những quyền này hiện nay một số người dân Việt Nam đang bị tước bỏ, và bị xâm phạm ngay chính trong những ngày Tổng thống Obama được tiếp đón để bình thường hóa quan hệ hai nước.
Người dân Việt Nam, trong bối cảnh toàn cầu hóa, dĩ nhiên không chấp nhận cho bất kỳ ai tước bỏ các quyền đó của mình. Thực tế những ngày qua cho thấy họ đang đòi lại các quyền đó, một cách kiêu hãnh và can đảm, một cách đáng nể phục, trong bối cảnh mà cuộc sống của họ bị đe dọa.
Hơn bốn mươi năm sau chiến tranh, ngày hôm nay đánh dấu mối quan hệ Việt-Mỹ đã chính thức được bình thường hóa hoàn toàn.
Đến bao giờ chính phủ Việt Nam mới bình thường hóa quan hệ với nhân dân Việt Nam ?
Paris, 23/5/2016
Nguyễn Thị Từ Huy
Bài bình luận gần đây