Đối thủ là người đương đầu với mình để tranh được thắng thua.
Trong các nền chính trị tự do, dân chủ đa đảng, đối thủ chính trị là những người đang cạnh tranh với nhau một cách công khai, công bằng để giành quyền lực chính trị.
Các đối thủ chính trị trong đảng cạnh tranh để giành vị trí chủ tịch đảng hay được đảng cử ra cạnh tranh với đảng khác trong cuộc bầu cử quốc hội hay Tổng thống,…
Các đối thủ chính trị đều cạnh tranh công khai, công bằng, bình đẳng bằng các cương lĩnh tranh cử của mình. Người chiến thắng là người tốt nhất được đa số cử tri đảng viên hay đa số người dân ủng hộ.
Các đảng viên hay người dân đều biết rõ về đạo đức, tài năng, điểm mạnh, điểm yếu của từng ứng cử viên.
Trong chế độ độc đảng CSVN, về mặt công khai thì các quan chức không coi nhau là đối thủ.
Những quan chức muốn giành quyền lực thì họ ngấm ngầm tìm cách hạ bệ lẫn nhau bằng âm ưu, thủ đoạn đê tiện nhất có thể. Họ sẵn sàng dùng thủ đoạn đẩy nhau vào tù, thậm chí tước đoạt mạng sống của nhau.
Các đảng viên và người dân không thể nào biết được những quan chức nào là đối thủ chính trị của nhau nếu không có truyền thông MXH. Ngay cả khi một bên đối thủ đã ngã ngựa, các đảng viên và người dân chỉ nghĩ người bị ngã ngựa là do vi phạm pháp luật hay những điều đảng viên bị cấm.
Ví dụ như Bộ trưởng Công an Tô Lâm đã sử dụng quyền lực và chức năng của Bộ Công an để điều tra về những vi phạm pháp luật của các tập đoàn kinh tế như Phúc Sơn, Thuận An. Những tập đoàn này sân sau của các quan chức như Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Sau đó, Tô Lâm và Bộ Công an đã ép buộc những quan chức này phải từ chức, còn cấp dưới của họ thì phải vào tù.
Trở lại với mối quan hệ giữa Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Chủ tịch nước Tô Lâm.
Ở nhiệm kỳ đại hội 11 từ năm 2011 tới tháng 1 năm 2016, lúc đó ông Tô Lâm là thứ trưởng Bộ Công an thuộc phe của cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Thứ trưởng Tô Lâm đã là kẻ thù của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng khi cản trở Hội nghị trung ương 6 khoá 11 kỷ luật cách chức Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phải nghỉ hưu ở Đại hội 12 vào tháng 1 năm 2016.
Ông Tô Lâm lên Bộ trưởng Công an.
Để bảo vệ được ghế Bộ trưởng và sinh mệnh chính trị, Bộ trưởng Tô Lâm đã chấp nhận làm tay sai cho Tổng BT Nguyễn Phú Trọng. Bộ trưởng Tô Lâm đã vi phạm pháp luật Việt Nam và pháp luật CHLB Đức. Ông Tô Lâm đã trực tiếp tới CH Slovakia để chỉ huy các thuộc hạ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh từ Berlin, CHLB Đức vào tháng 7 năm 2017.
Sau đó, trong suốt nhiệm kỳ 12 và nửa đầu nhiệm kỳ 13, ông Tô Lâm đã trở thành tay sai đắc lực của TBT Nguyễn Phú Trọng trong công cuộc gọi là “đốt lò” để loại bỏ các đối thủ của ông Trọng.
Cho tới đầu năm 2024, ông Tô Lâm đã lợi dụng vào tình trạng sức khoẻ suy yếu của ông Trọng. Ông Tô Lâm đã lợi dụng việc chống tham nhũng để loại bỏ chính các đối thủ của mình trên con đường giành quyền lực cao nhất. Trong đó có cựu Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Thường trực Ban bí thư kiêm Trưởng Ban Tổ chức TƯ Trương Thị Mai.
Mặc dù sức khoẻ không tốt, ông Trọng vẫn khống chế được cục diện. Những người mà ông Tô Lâm coi là đối thủ phải loại bỏ như ông Thưởng, ông Huệ, bà Mai cũng chính là những người ông Trọng cũng muốn loại bỏ.
Như vậy, ông Trọng lợi dụng, đổ hết tiếng ác cho ông Tô Lâm bằng cách mượn tay chính ông Tô Lâm để loại bỏ những người mà ông Trọng thấy không còn phù hợp.
Đồng thời để khống chế và sẵn sàng loại bỏ ông Tô Lâm khi cần thiết, ông Trọng đã củng cố lại quyền lực của mình trong Bộ chính trị và Ban chấp hành TƯ bằng cách yêu cầu Ban CHTW đưa 4 người của ông Trọng và Bộ chính trị.
Đó là ông Nguyễn Trọng Nghĩa, trưởng Ban Tuyên giáo; ông Lê Minh Hưng, trưởng Ban Tổ chức; bà Bừi Thị Minh Hoài, trưởng Ban dân vận; ông Đỗ Văn Chiến, Chủ tịch MTTQ.
Ông Tô Lâm nhậm chức Chủ tịch nước vào ngày 22 tháng 5 năm 2024.
Khoản 5 điều 88 Hiến pháp quyền hạn của Chủ tịch nước:
“5. Thống lĩnh lực lượng vũ trang nhân dân, giữ chức Chủ tịch Hội đồng quốc phòng và an ninh.”
Như vậy thì CTN Tô Lâm có thể sử dụng quyền lực trong Hiến pháp để trở thành đối thủ của Tổng Trọng?
Hội đồng Quốc phòng và An ninh Việt Nam, được lập ra theo điều 89 Hiến pháp Việt Nam năm 2013, có nhiệm vụ tham mưu cho Chủ tịch nước trong việc điều hành nhà nước, hoạch định các chính sách đối nội, đối ngoại, quân sự trong lĩnh vực an ninh, duy trì ổn định trật tự chính trị-xã hội, bảo vệ quyền lợi và tự do của nhân dân; động viên mọi lực lượng và khả năng của đất nước để bảo vệ Tổ quốc. Hội đồng gồm một Chủ tịch, một Phó Chủ tịch, và 4 ủy viên.
Chủ tịch Hội đồng quốc phòng và an ninh là Chủ tịch nước Tô Lâm. Phó Chủ tịch của Hội đồng là Thủ tướng Phạm Minh Chính.
Ngoài ra còn có 4 uỷ viên của Hội đồng gồm: Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Công an(khuyết), Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn.
Chủ tịch của Hội đồng quốc phòng và an ninh là vị trí lãnh đạo cao nhất của Hội đồng quốc phòng và an ninh Việt Nam, theo Hiến pháp 2013 là lãnh đạo quân sự tối cao .
Chủ tịch đề nghị danh sách thành viên của hội đồng để Quốc hội Việt Nam phê chuẩn. Thành viên của Hội đồng quốc phòng và an ninh không nhất thiết là đại biểu Quốc hội của Việt Nam.
Trong trường hợp có chiến tranh, Quốc hội có thể giao cho Hội đồng quốc phòng và an ninh những nhiệm vụ và quyền hạn đặc biệt, quyết định những vấn đề sống còn của một quốc gia như tuyên bố các tình trạng khẩn cấp, ra quyết định hành động cho Chính phủ, quân đội, công an, ngoại giao để bảo vệ tổ quốc. Lúc đó Chủ tịch Hội đồng quốc phòng và an ninh kiêm Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang.
Vấn đề mấu chốt ở đây là: Hội đồng quốc phòng và an ninh làm việc theo chế độ tập thể và quyết định theo đa số.
Vì là chế độ làm việc tập thể và quyết định theo đa số nên CTN Tô Lâm không thể ra lệnh cho Thủ tướng Phạm Minh Chính và các thành viên khác ra các quyết định có lợi cho mình; nhất là các thành viên là người của Tổng Trọng.
Như vậy, Chủ tịch nước Tô Lâm không thể lợi dụng vào chức Chủ tịch Hội đồng quốc phòng và an ninh kiêm Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang để tăng vị thế của mình.
Những người tiền nhiệm của CTN Tô Lâm là các ông Nguyễn Xuân Phúc và Võ Văn Thưởng chấp nhận bại trận.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng được mệnh danh là nhà vô địch, không có đối thủ trong đảng và chế độ hiện nay.
Bài bình luận gần đây