Những khía cạnh tích cực của Phong trào Dân chủ giai đoạn khó khăn, trầm lắng

     Giai đoạn Phong trào Dân chủ Việt Nam gặp những khó khăn, trầm lắng kể từ cuối năm 2015 đến nay mọi người đều biết và cảm nhận được. Khi mà chỉ có một cộng đồng người dùng nhận thức, tinh thần yêu nước, nói lên nguyện vọng tự do, dân chủ và sự thật cho người dân đã bị cả một thể chế với đầy đủ các thiết chế nhà nước đàn áp và khủng bố. Hàng đoàn người nối đuôi nhau vào tù, ra tòa và nhận những bản án nặng nề, kéo theo là sự trầm lắng của cả PTDC. Tuy nhiên, trong bối cảnh khó khăn đó của PTDC, chúng ta vẫn có thể nhận thấy những tia sáng, những khía cạnh tích cực và những sự lạc quan nhất định của các cá nhân và PTDC.

     Trước hết, với sự càn quét truy cùng, diệt tận của nhà cầm quyền, số lượng những người hoạt động tích cực trong phong trào đã bị bắt là rất lớn, cùng với một số người đi tỵ nạn chính trị (với nhiều cách thức), PTDC vẫn còn lại một số người giữ vững lý tưởng hoạt động cầm chừng, duy trì sự tồn tại. Một số anh em trong lao tù, có điều kiện đi tỵ nạn nhưng đã không ra đi, vẫn tiếp tục ở lại trong cảnh tù đày. Điều này đã tiếp thêm ý chí, tinh thần cho nhiều người trong PTDC. Một số người bên ngoài nhà tù, gặp phải những áp lực không hề nhỏ, có thể vào vòng lao lý bất kỳ lúc nào, vẫn không đào thoát để tránh tù đày. Một số khác thì chịu áp lực về mưu sinh, vẫn cắn răng làm việc trong cảnh trái ngành trái nghề và sự rình rập của nhà cầm quyền Việt Nam. Những con người này đã giữ lại những đốm lửa trong đêm trường đàn áp không biết khi nào dừng lại.

     Phong trào Dân chủ vẫn duy trì được sự liên hệ giữa các cá nhân, giữa những người đấu tranh trong nước và ở hải ngoại, và quan trọng nhất, vẫn duy trì được mối liên hệ với cộng đồng những người quan tâm tới vận mệnh đất nước. Những người quan tâm tới vận mệnh đất nước ngoài những người trực tiếp đấu tranh dân chủ, còn có những người có cảm tình và ủng hộ phong trào dân chủ, những người lên tiếng với những bất công, lên tiếng vì sự thật, và những người lên tiếng vì bị xâm phạm lợi ích, những dân oan… Việc duy trì những mối liên hệ này là vô cùng cần thiết, để những người đấu tranh không có cảm giác bị bỏ rơi, để họ còn cảm nhận được họ vẫn còn những đồng đội, và sự quan tâm của mọi người. Duy trì những mối quan hệ này cũng đồng nghĩa với việc Phong trào Dân chủ dù bị khủng bố trắng vẫn đang tồn tại, vẫn đi về phía trước.

     Không chỉ duy trì các mối quan hệ, những cá nhân của Phong trào Dân chủ còn hỗ trợ nhau, tương thân tương ái trong rất nhiều hoạt động và sinh hoạt. Những cựu tù chính trị giúp đỡ các gia đình tù nhân lương tâm trong việc hướng dẫn việc làm thủ tục, thăm nuôi, thuê luật sư, hỗ trợ gia đình trong việc thăm nuôi thân nhân họ. Những gia đình tù nhân lương tâm lâu năm giúp đỡ gia đình tù nhân lương tâm mới bị bắt. Đặc biệt nhất là Quỹ 50K của chị Nguyễn Thúy hạnh, đã giúp đỡ được hàng trăm gia đình tù nhân Lương tâm. Những cá nhân cả ba miền Bắc, Trung, Nam đã hỗ trợ gia đình tù nhân Lương tâm Cấn Thị Thêu tiêu thụ bưởi Diễn, cộng đồng chung tay mua bưởi gia đình chị Cấn Thị Thêu, và những sản phẩm của các gia đình Tù nhân Lương tâm hoặc các cá nhân hoạt động khác. Hình ảnh các anh chị em thăm chị Nguyễn Thúy Hạnh trong bệnh viên Tâm thần Pháp y Trung ương, và bệnh viện K khi chị đi điều trị ung thư làm ấm lòng nhiều người quan tâm tới vận mệnh đất nước. Những hình ảnh đó cũng chứng tỏ sức sống của PTDC trong giai đoạn khốc liệt này.

     Trong một cái nhìn lạc quan, về khía cạnh nâng cao nhận thức nhân dân của PTDC, thời gian qua, PTDC đã được  nhà cầm quyền Việt Nam giúp đỡ rất nhiều. Có thể nói, các vụ việc liên tục xảy ra trong 4-5 năm qua, đã giúp cho nhân dân nhìn thấu suốt bản chất chế độ, không còn một ai còn mơ hồ hoặc lăn tăn nữa. Vụ Đồng Tâm, vụ Chuyến bay giải cứu, vụ Việt Á … và giai đoạn chống dịch COVID-19… tất cả đã làm cho tất cả những người còn băn khoăn, do dự và bảo vệ chế độ dưới bất cứ hình thức và mức độ nào, đều không thể còn gì để nói. Các vụ việc trên đã tước đi niềm tin nhỏ nhoi cuối cùng về sự cứu vãn chế độ trong lòng người dân.

     Một khía cạnh tích cực nữa, là hệ quả của những chuyện không vui. Phong trào Dân chủ từ khi bắt đầu cho đến hiện nay, là tập hợp của nhiều người đấu tranh có cá tính. Một phần nữa là việc cài cắm của an ninh cũng rất ghê gớm. Đã xảy ra rất nhiều những chuyện này chuyện nọ, mâu thuẫn từ nhỏ tới lớn, đôi khi bùng phát nặng nề. Có rất nhiều những chuyện, dù không muốn nhưng đã xảy ra. Thậm chí hiện nay vẫn còn nhiều chuyện xảy ra mâu thuẫn trong nội bộ anh em của PTDC. Chúng ta cũng nhìn nhận rằng, PTDC cũng là một cộng đồng người, cộng đồng người trong môi trường Xã hội Chủ nghĩa như của Việt Nam, xã hội hỗn loạn dẫn tới nhận thức hỗn loạn, không mâu thuẫn xung đột mới là bất bình thường. Chuyện không vui, không hay thì ai cũng biết được. Nhưng còn mặt tích cực, đó là qua tất cả những chuyện không hay này, chúng ta cũng hiểu rõ về nhau hơn. Đó là hiểu về tổ chức, các nhóm, về các cá nhân. Hiểu nhau hơn thì việc ứng xử sẽ tránh được những mâu thuẫn, nhưng quan trọng hơn, đó còn là sự kết hợp trong tương lai không cộng sản sau này. Một vấn đề cũng rất quan trọng./.

Hà Nội, ngày 23/02/2024

N.V.B