Chuyện tài xế Vinasun: Xa hơn một vụ án hình sự

Hai ngày nay, báo chí và mạng xã hội đăng tải dồn dập thông tin về việc tài xế Vinasun bỏ mặc nạn nhân khiến dư luận phẫn nộ.

Chuyện xảy ra vào vào rạng sáng ngày 25/6 tại giao lộ Tân Hương – Võ Công Tôn, phường Tân Quý, quận Tân Phú, TP. HCM.

Camera an ninh tại hiện trường cho thấy một chiếc ô tô Vinasun đã tông vào một chiếc xe máy chở đôi nam nữ khiến đôi nam nữ văng lên vỉa hè. 

Sau khi tông xe, tài xế Vinasun đã ra khỏi ô tô và thấy hai nạn nhân trong tình trạng co giật nhưng thay vì cứu giúp, anh ta đã bỏ đi.

Cô gái về sau đã tử vong, còn chàng trai đã được điều trị đặc biệt tại Bệnh viện Nhân Dân 115.

Cảnh sát điều tra quận Tân Phú, TP. HCM đang làm rõ các hành vi của những người liên quan đến vụ án.

Qua điều tra ban đầu, công an xác định tài xế Vinasun – là Đặng Tấn Phú, 48 tuổi – đã vi phạm luật giao thông đường bộ với lỗi rẽ trái không bật đèn tín hiệu.[1]

Tài xế có dấu hiệu phạm tội

Nếu Phú thực sự phạm lỗi trên đây, hoặc một lỗi khác về giao thông đường bộ, Phú phải bị khởi tố về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo điểm c, khoản 2, Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015 (BLHS), được sửa đổi bổ sung 2017. 

Cụ thể, Phú đã tham gia giao thông đường bộ mà "vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác" (làm 1 người – là cô gái – chết, chưa kể các thiệt hại khác chưa được làm rõ như thương tích hoặc tổn hại sức khỏe cho chàng trai, và thiệt hại về tài sản, nếu có), đồng thời "cố ý không cứu giúp người bị nạn". Với tội phạm này, Phú có thể bị phạt tù từ 3 đến 10 năm.

Ngược lại, nếu Phú không phạm lỗi nào về giao thông đường bộ, Phú tuy không phải bị khởi tố về tội vừa nêu, song phải bị khởi tố về tội không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng theo điểm a, khoản 2, Điều 132 BLHS.

Cụ thể, Phú đã "thấy người khác [tức đôi nam nữ] đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu giúp" (điều kiện ở đây ít nhất là về phương tiện vận chuyển và phương tiện liên lạc), làm 1 người – là cô gái – chết, đồng thời đã "vô ý gây ra tình trạng nguy hiểm" (ô tô của mình va chạm xe máy chở đôi nam nữ). Với tội phạm này, Phú có thể bị phạt tù từ 1 đến 5 năm.

Những người đi đường khác

Không chỉ có Phú, nhiều người đi đường khác cũng bỏ mặc đôi nam nữ mà không cứu giúp. Theo Tuổi Trẻ, 17 chiếc xe máy và 1 chiếc 1 ô tô khác đã đi qua song chỉ 1 người dừng lại.[2] Theo Thanh Niên, trong khoảng 11 phút, có 1 xe tải, 4 ô tô khác, 32 xe máy, 1 xe đạp với hàng chục người đi qua vị trí nạn nhân,[3] nhưng có vẻ tích cực nhất là một số người gọi điện thoại, có thể là báo tin tai nạn.

Với sự bỏ mặc đó, những người này, nếu bị xác định danh tính, cũng có thể phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng. Nhẹ hơn, họ có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo điểm đ, khoản 3, Điều 11, Nghị định 171/2013 về hành vi "không cứu giúp người bị tai nạn giao thông khi có yêu cầu".

Không những là sự vô cảm

Giải thích về hành vi bỏ mặc nạn nhân của mình, Phú cho biết mình bị hoảng loạn khi thấy nạn nhân co giật.[4] Liệu lý do này có chấp nhận được hay không? Hay đây chỉ là biện minh cho sự vô cảm và sự trốn tránh trách nhiệm? 

Những người đi đường khác thì sao? Lý do gì khiến họ không cứu giúp? Họ thiếu niềm tin? Họ sợ làm ơn mắc oán? Họ sợ phiền toái với cảnh sát điều tra? v.v.

Bấy nhiêu lý do liệu có đủ? Hay suy cho cùng cũng chỉ là sự vô cảm, thậm chí còn tệ hơn?

Theo người viết, lý do thực sự không những là sự vô cảm, mà còn là sự thiếu tính người. Mặc dù không thể nói đây là một trường hợp mang tính đại diện cho toàn bộ người dân Việt Nam, song từ bao giờ, người Việt Nam đã không xót thương đủ cho tính mạng của người khác…

Chú thích:

[1][4] Tài xế Vinasun khai nguyên nhân bỏ mặc cô gái chết sau tai nạn
https://news.zing.vn/tai-xe-vinasun-khai-nguyen-nhan-bo-mac-co-gai-chet-...

[2] Vinasun 'lấy làm tiếc' việc tài xế taxi bỏ nạn nhân chết sau tai nạn
https://tuoitre.vn/vinasun-lay-lam-tiec-viec-tai-xe-taxi-bo-nan-nhan-che...

[3] Sự vô cảm trong một vụ tai nạn giao thông bên hè phố Sài Gòn
https://thanhnien.vn/thoi-su/su-vo-cam-trong-mot-vu-tai-nan-giao-thong-b...