Lời chúc Tân Mẹo

Năm nay “lịch Ta” và “lịch Tàu” có sự khác biệt về danh hiệu con giáp. Trung Quốc ăn mừng năm con thỏ. Việt Nam mừng năm con mèo. Tuy có nhiều suy luận và nhận định về nguyên nhân cuả năm mèo trong lịch Ta nhưng rõ ràng nếu xét về đặc tính sinh hoạt và bản năng giống loài thì con mèo có nhiều ưu thế về khả năng tấn công và tự vệ hơn giống thỏ.
Do đó, năm nay người Việt nói chung có lý do để lạc quan hơn người láng giềng phương Bắc.
Trước thềm giao thừa tới con mèo, các trận bão chính trị đột nhiên cuồn cuộn ở các nước Hồi giáo Trung Đông, bão tuyết khổng lồ đang đổ xuống Bắc Mỹ như báo hiệu một năm Tân Mẹo sẽ còn nhiều biến cố về thiên nhiên và con người.
Nhắc tới hai chữ Tân Mẹo đột nhiên mình lại có sự liên tưởng sâu xa... Năm nay cũng là kỷ niệm đúng 100 năm Cách Mạng Tân Hợi do Tôn Trung Sơn lật đổ nhà Thanh bên Tàu thành lập thể chế cộng hòa.
Một trăm năm trước, người Hoa vẫn còn nhiều tập tục dã man và có những tiêu chuẩn xã hội còn cổ hủ và bảo thủ hơn văn hóa Hồi giáo bây giờ.
 Tiền nhân của người Trung Quốc khoảng chỉ mấy đời trở lại đây vẫn vác dao búa theo các tổ chức  Nghĩa Hòa Đoàn, Thiên Địa Hội... với những kỷ luật khắt khe rùng rợn và các tôn chỉ cứ như thời trung cổ.
Chỉ 100 năm thôi, từ xã hội còn kết tóc đuôi sam, bó chân phụ nữ, thiến người, và những hình phạt lăng trì xả thịt tội nhân thị uy giữa chợ đã trở thành những vùng tối của quá khứ mà không ai còn muốn nhìn vào.
Thật kỳ lạ, những hình ảnh còn mang đầy tính dã man của văn hóa xã hội Trung Quốc 100 năm trước đã được ghi lại rõ ràng qua những ống kính, những thước phim của Tây Phương vào đầu cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20.
Hậu thân thừa kế của Cách Mạng Tân Hợi là Trung Hoa Dân Quốc tại Đài Loan trở thành một trong những mô hình kiểu mẫu cho nền dân chủ tại Á Châu. (Mặc dù Đài Loan thời đấy thuộc về Nhật Bản không nằm trong vòng đai của Cách Mạng Tân Hợi.) 
Do đó, với những cuộc cách mạng đang lan tràn ở Bắc Phi và Trung Đông, chúng ta có niềm hy vọng rằng những người bạn Hồi Giáo sẽ tiếp tục thế tục hóa, hiện đại hóa để tạo nên cảm khái mới cho trào lưu tiến bộ, giải phóng một bộ phận lớn dân số trên thế giới.

Nhắc chuyện nước Tàu, văn minh Hồi giáo thì cũng nên nói tới nước mình. Văn hóa màu sắc Việt Nam với cái bóng nước Tàu đè lên gần choán hết chỗ khiến khó lòng nhìn được dung nhan Việt Nam mà không né bóng.
Ngay cả ngày Tết cổ truyền này cũng là “sản phẩm văn hóa phi vật thể” từ Tàu truyền sang. Tuy nói như thế thì hơi thất thố nhưng mà chứa đựng phần nào sự thật về định mệnh lịch sử của Việt Nam.
Nhưng năm âm lịch này, đúng là năm Việt nam có thể thoát ra ngoài quỹ đạo con thỏ nhát gan mà biến thành con mèo nhanh nhẹn.
Hy vọng, Việt Nam sẽ làm khác đi nhiều thứ chứ tương đồng Trung Việt mãi thì chán chết.
Một người họa sĩ tên là Vũ Hoàng Lân trên facebook đã vẽ một thiệp Tết đại loại có câu “Thà Làm Mèo Việt Nam, Hơn Làm Thỏ Trung Quốc”. Lúc đầu, mình cảm thấy ý tưởng này buồn cười làm mất không khí hài hòa ngày Tết.
Nhưng nghĩ kỹ lại thì cũng là một khát vọng, một tâm lý, một tiếng nói đại diện cho một xu thế.
Chẳng bao lâu, mình theo trào lưu này và cảm thấy thật có nhiều lý do để chúc mừng năm âm lịch này trở thành phương hướng rất riêng của Việt Nam.
Do vậy, trước thềm năm mới, mình xin gởi lời chúc đến các bạn bè hãy biến một năm Tân Mẹo cá tính và linh hoạt như loài mèo.
Trần Đông Đức