Bầu cử ĐBQH khóa 14: Hãy nói không với trò lừa bịp!

Cứ năm năm một lần, ở Việt Nam lại định kỳ tiến hành bầu cử Quốc Hội và Hội đồng Nhân dân (HĐND) các cấp. Đây là quá trình người dân thực hiện quyền lực chính trị của cá nhân mình để lựa chọn ra các cá nhân thay mặt mình trong cơ quan quyền lực nhà nước các cấp. Ngày 22/5/2015 tới đây cũng vậy, ở Việt nam sẽ tiến hành bầu cử Quốc hội khoá 14 - nhiệm kỳ 2016-2021.

Quốc hay Cuốc hội?

Theo Hiến pháp sửa đổi năm 2013 đã được Quốc hội thông qua đã quy định, nhân dân là chủ thể của quyền lực nhà nước và việc lựa chọn các chức danh lãnh đạo của nhà nước là công việc của cử tri, và quyền đó phải thuộc về người dân. Theo Điều 2 - khoản 2 quy định: Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam do Nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân. Tại Điều 6 đã ghi rõ: Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, bằng dân chủ đại diện thông qua Quốc hội, Hội đồng nhân dân và thông qua các cơ quan khác của Nhà nước. Đồng thời Điều 69 khẳng định: Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Tuy vậy với một thể chế chính trị độc đảng như ở Việt nam hiện nay, thì tất cả các quy định của luật pháp chỉ mang tính hình thức chứ không có giá trị thực tiễn. Với thể chế chính trị một đảng độc quyền lãnh đạo như ở Việt nam hiện nay, thì việc Quốc hội chỉ làm nhiệm vụ của một cánh tay nối dài của đảng và là tấm bình phong nhằm hợp thức hóa các chủ trương đường lối của Đảng CSVN là một điều quá rõ ràng. Nói một cách chính xác rằng, Quốc hội ở Việt nam hiện nay không hề có một thực quyền gì, không bao giờ là cơ quan quyền lực cao nhất như Hiến pháp quy định. Sự có mặt của Quốc hôi ở Việt nam thực ra có cũng thế mà không có thì cũng vẫn như vậy. Chính vì vậy có nhiều người thấy rằng, nếu như vậy thì có cần thiết phải có một cơ quan gọi là Quốc hội nữa hay không?

Sự thao túng tới mức lũng đoạn của Đảng CSVN cũng chính là nguyên nhân dẫn tới chất lượng ĐBQH thấp hoặc quá thấp không đủ phẩm chất để đảm nhiệm những trọng trách đại biểu cho Nhân dân. Tuyệt đại đa số các ĐBQH của Việt nam hiện nay được mệnh danh là các ông bà Nghị gật. Việc ĐBQH Trần Du Lịch từng lên tiếng rằng: “Tôi thấy tiêu chuẩn ứng cử đại biểu Quốc hội đơn giản quá, nếu cứ chung chung thế này thì một người mới từ bệnh viện tâm thần cũng ứng cử được” hay ĐBQH Phạm Khánh Phong Lan, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, thẳng thắn kiến nghị, yêu cầu các ứng viên ĐBQH cần phải được khám sức khỏe tâm thần là điều đáng phải suy nghĩ.

Đại biểu Quốc hội ở Việt nam không đại diện cho nguyện vọng và ý chí của cử tri là điều không phải bàn cãi. Việc có tới trên 90% là đảng viên của Đảng CSVN trong danh sách ứng cử ĐBQH khóa 14, trong lúc số lượng đảng viên hiện có hiện nay chỉ có (ước chừng) khoảng trên 4 triệu người. Nếu so với tổng dân số của Việt nam hiện nay là hơn 90 triệu người thì mới thấy hết được sự vô lý đến mức kinh ngạc. Điều này thể hiện sự bất bình đẳng và đi ngược lại bản Tuyên ngôn độc lập tháng 9/1945 của Nhà nước Việt nam hiện nay, đó là: "Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng."

Đây là một đặc thù đồng thời là một nhược điểm khá trầm trọng trong việc lựa chọn các đại biểu của nhân dân vào trong Quốc hội Việt nam. Đây được cho là hậu quả của vấn đề dân chủ hình thức, thiếu thực chất trong việc lựa chọn nhân sự của Quốc hội.

Cần phải làm gì?

Từ lâu nay ở Việt nam, các cuộc bầu cử Quốc hội chỉ là một việc làm mang tính hình thức trong cơ chế "Đảng cử, Dân bầu", người dân chỉ có quyền lựa chọn và bầu các đại biểu theo danh sách Đảng đã duyệt sẵn. Rồi kết quả ai trúng, ai trượt thì cũng do Đảng đã cơ cấu sẵn từ trước, đây là một hành động coi thường dân chúng đã diễn ra công khai hàng chục năm nay. Do tình trạng này diễn ra đã quá lâu, nên người dân không mấy ai quan tâm đến việc lựa chọn các đại biểu thay mặt cho mình trong các cơ quan quyền lực nhà nước. Chính vì thế, tình trạng một người đi bầu thay cho cả gia đình hay chuyện ông tổ trưởng dân phố "tiện tay" bỏ phiếu hộ cho những ai chưa bỏ phiếu là điều được coi là hết sức bình thường.

Ở Việt Nam, việc bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân được tiến hành theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín. Luật bầu cử Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp năm 2015 cũng xác định bầu cử là quyền công dân chứ không phải là nghĩa vụ. Đồng thời người không đi bầu cử cũng không phải chịu bất kỳ trách nhiệm gì theo quy định của pháp luật. Chính vì thế nên việc mỗi cử tri tham gia bỏ phiếu bầu cử hoàn toàn phụ thuộc vào suy nghĩ của mỗi người.

Nhiều ý kiến hỏi rằng, công dân phải có các hành động thiết thực thế nào để buộc chính quyền phải lắng nghe nguyện vọng của dân chúng và phải thay đổi?

Thì việc tẩy chay cuộc bầu cử Quốc hội khóa 14, ngày 22/5 tới đây, thông qua hành động không đi bỏ phiếu, cũng như tuyệt đối không dễ dãi trong việc một người đi bỏ phiếu cho cả nhà, hoặc ủy quyền cho ông tổ trưởng dân phố làm thay vì cả nể. Tuy nhiên trên thực tế cho thấy một số nơi làm việc hay học tập ra các quy định bắt buộc phải đi bầu cửa. Đây là những quy định hoàn toàn trái pháp luật. Để tránh các phiền phức không đáng có, thì những cử tri thuộc đối tượng này hãy bỏ phiếu trắng, để thể hiện sự không đồng tình của mình đối với cuộc bầu cử giả hiệu.

Cần phải hiểu đây cũng là một cách mà  mỗi cá nhân chúng ta góp phần tạo nên sức ép buộc nhà nước phải thay đổi. Qua đó nhà nước sẽ có những cải cách để các cuộc bầu cử trong thể chế chính trị dù là duy nhất một đảng cũng phải mang tính thực chất hơn. Buộc họ phải tôn trọng và khuyến khích việc cạnh tranh trong ứng cử và đề cử làm cơ sở cho cử tri chọn lựa người thực sự có tài tham gia cống hiến và phục vụ đất nước. Đồng thời đưa Quốc hội thực hiện tốt vai trò giám sát hoạt động của nhà nước để tăng cường việc giám sát để buộc phải điều chỉnh về mặt quyền lực. Điều đó sẽ đánh động dư luận xã hội, cũng như góp phần để các cử tri thức tỉnh trong việc thực hiện quyền lực chính trị của cá nhân mình, trong việc lựa chọn các đại biểu của mình trong Quốc hội. Đây cũng là sự đóng góp cho một giải pháp cần thiết để phá vỡ cái cơ chế "Đảng cử, Dân bầu" như hiện nay.

Kết

Căn cứ vào những vấn đề đã phân tích như trên cho thấy, việc không tham gia bầu cử bầu cũng cũng là một hành động thiết thực góp phần cho sự tiến bộ của đất nước về mặt chính trị. Đây là một cách biểu thị ý chí của các cử tri để cho chính quyền thấy rằng, Quốc hội hiện nay không xứng đáng là cơ quan đại diện cho ý chí của nhân dân và các ĐBQH cũng không hề đại diện cho nguyện vọng của cử tri. Việc tổ chức bầu cử giả hiệu như hiện nay của nhà nước ở Việt nam về thực chất có cũng như không, tất cả chỉ là một màn kịch, mà kết quả cuối cùng thì ai cũng đã biết trước. Qua việc bầu các chức danh chủ chốt của Nhà nước cho nhiệm kỳ 2016-2020 đã được chuẩn y trước ngày bầu cử 2 tháng.

Chuyện kiểm phiếu bầu cử lâu nay là việc làm hình thức lấy lệ, không có ai chứng kiến và kết quả thế nào thì người dân cũng không quan tâm. Do vậy đã đến lúc việc ai trúng, ai trượt ĐBQH cũng cần phải được chú ý. Mọi cá nhân và các tổ chức XHDS hãy tổ chức viêc tham gia giám sát, để phát hiện các bằng chứng vi phạm Luật bầu cử và ngay lập tức yêu cầu tổ bầu cử lập biên bản về sự vi phạm đó. Đồng thời các thông tin về bằng chứng thu thập (video clip, sound bite...) được cần được chia sẻ, phát tán rộng rãi trên mạng xã hội để vạch trần các sai trái đã diễn ra tại các cuộc bầu cử  ĐBQH lần này.