Ghi chép về chuyến đi Mỹ: 7. Xuất cảnh (tiếp theo)

Ngồi trên taxi ra sân bay, mình cứ suy nghĩ vẩn vơ. Xuất cảnh là việc hết sức bình thường, thế mà mình cứ đắn đo, tính toán cả tháng trời như vậy. Có lẽ mình bị tác động bởi bạn bè nên băn khoăn lây. Ai cũng nói rằng mình sẽ bị chặn nếu mon men đến cửa an ninh. Hồi bắt Trương Duy Nhất rồi Phạm Viết Đào, có người nói tiếp theo sẽ là mình. Chẳng lẽ mình vinh dự như vậy ư? So với những blogger, những người đấu tranh cho biển đảo, cho tự do dân chủ đang trong nhà lao thì mình đã là cái “đinh” gì.
Mình không nghĩ là mình “nguy hiểm” nhưng do “lây nhiễm” nên khi nói chuyện với Lilly, mình bảo chỉ có phép màu của Chúa, chú mới có thể đến được Nước Mỹ. Mấy chú cháu bàn nhau, nếu không đi được thì sẽ thực hiện bài phát biểu, ghi hình rồi gửi sang chiếu tại buổi điều trần. Mình viết lời luôn, chỉ đợi đêm quay về thì tiến hành ghi hình.
Khi bà xã soạn ba lô cho mình, mình bảo: “Chỉ chuẩn bị cho anh 3 bộ quần áo dài, vật dụng cá nhân, còn laptop, máy ảnh, máy bảng bỏ hết lại”. Mình chỉ đem theo chiếc điện thoại có chức năng quay chụp được nhưng hình rất xấu. Mình nói thêm “À, với lại mấy cái quần đùi nữa đề phòng … đái dầm”. Bà xã véo cho một phát: “Anh thì lúc nào cũng đùa được. Đang lúc hệ trọng thế này…”. Con gái chuẩn bị cho mình ít đô la Mỹ để bố tiêu vặt. Mình bảo: “Ừ, tao không cầm thì bảo chê tấm lòng của con cái, với lại phải nghĩ theo hướng tích cực. Tối nay quay về thì mai tao trả, chứ mày còn nhiều việc phải lo”.
Mình đi máy bay của hãng hàng không Korean Air. Vé của mình ghi bay từ Nội Bài lúc 10:50pm quá cảnh ở thủ đô Seoun (Hàn Quốc) và tới Washington, DC lúc11:15am, giờ địa phương. Thời gian quá cảnh ở Hàn Quốc là 5h25’ và thời gian bay 2 chặng tổng cộng 4h15’+13h45’=18giờ chẵn.
Lúc thì mình lại tưởng tượng ra 24 giờ nữa sẽ đặt chân đến Nước Mỹ, lòng thấy vui vui. Sẽ gặp bao nhiêu người mà mới chỉ nói chuyện với nhau qua tin nhắn, skype, email. Dẫu xa cách mặt mà đã mến nhau rồi, huống chi nhìn thấy nhau bằng xương thịt hẳn hoi.
Vẩn vơ mãi rồi cũng tới sân bay. Còn sớm chán. Để cho mấy đứa trẻ đi dò xem hãng Korean Air nó ngồi quầy nào, còn mình ung dung bên ngoài châm một điếu thuốc, thả hồn lên vũ trụ.
Đến cửa check in thì mọi rắc rối bắt đầu. Cô bé nhân viên check in cầm hộ chiếu, visa hỏi mình bác đi du lịch à, mình bảo ừ, du lịch. Hỏi ai mời, mình bảo anh em. Lại hỏi bác sang làm gì nữa, người nhà bảo đi họp. Lằng nhằng một lúc, cô bé nói:
- Bác nói không khớp, có nhiều mâu thuẫn. Lúc bác bảo người nhà mời, lúc bác bảo đi du lịch, lúc lại bảo đi họp.
Mình bắt đầu cáu: 
- Sao không khớp. Này nhé, người nhà bác mời bác sang chơi. Sang chơi thì phải đi thăm thú chứ chỉ được nằm trong nhà đến bữa dậy ăn cơm thôi à? Thăm thú tức là du lịch. Người Việt bên ấy nhiều, gặp họ tức là họp đồng hương Việt Nam. Được chưa? Mâu thuẫn ở chỗ nào, cháu nói xem? Mà hỏi những chuyện ấy là việc của người phỏng vấn để cấp visa cho bác chứ không phải việc của cháu. Việc của cháu là kiểm tra hộ chiếu, visa, vé, đúng và đủ thì cấp thẻ lên máy bay cho bác. Thế thôi. Cháu hỏi thì bác vui vẻ trả lời chứ bác không có trách nhiệm trả lời cháu. Các cháu không có quyền can thiệp vào việc riêng của bác. 
Tình hình trở nên căng thẳng hơn khi một cô bé, bé tẹo, mặc thường phục lách chách chạy đến. Cô bé này xem chừng rất quan trọng vì thấy mấy cô mặc áo dài (đồng phục nhân viên hàng không Vietnam Airlines) vội dạt ra khi cô này đến. Mình nghĩ phiền hà rồi đây. Các cô lại hỏi bác sang thì ở đâu. Mình trả lời địa chỉ ghi sẵn trong thư mời. Lại hỏi số Zipcode (mã bưu điện), mình không biết nên con lớn mình (đang trực ở nhà) ngay lập tức sớt ngay một địa chỉ với số zipcode khác cho em nó. Mình bảo cái này chẳng để làm gì, bác không có tiền thuê khách sạn, bác đi lang thang thì sao, sao cứ nhất thiết phải ở chỗ nào đó, lại còn díp cốp với díp kiếc.
Mình nói thẳng:
- Bác hỏi cháu, cháu làm việc cho sân bay hay là cho công an?
- Cháu làm cho sân bay.
Rồi cô bé lại kéo cả một ông Hàn Quốc đến nữa. Ông Hàn nói gì với mấy cô bé mình không hiểu mà nó cũng chẳng phiên dịch cho mình. Mình không hiểu nhưng miệng thì nói với mấy cô bé, còn mắt lại cứ nhằm vào mặt ông ta với thái độ phản ứng gay gắt.
Cô bé bảo để cháu chạy vào phòng xuất nhập cảnh hỏi. Mình điên tiết đập tay xuống bàn:
- Bây giờ hộ chiếu bác đây, visa đây, vé đây. Còn thiếu cái gì nữa thì bảo. Nếu không đủ thủ tục, giấy tờ giả mạo thì lập biên bản, bác quay về. Chỉ còn ít thời gian thôi, bác lỡ chuyến bay thì các cháu hoàn toàn chịu trách nhiệm.
Cô bé chạy vào phòng quản lý xuất nhập cảnh, lại chạy ra rồi lại chạy đi lần nữa. Lúc ấy, mình nghĩ chắc chắn nó đuổi mình về rồi. Cuối cùng thì cô ấy bảo bác đi theo cháu. Mình theo cô bé vào phòng quản lý xuất nhập cảnh, thấy chẳng có chuyện gì nữa, chỉ hỏi mình một câu lấy lệ kiểu như bác đi Mỹ à, đi bao nhiêu ngày. Lại đưa mình đi gặp mấy cậu công an, chẳng biết làm nhiệm vụ gì. Cậu công an cũng hỏi một câu lấy lệ như thế.
Quay trở lại quầy check in, cô bé còn bắt mình ký vào cái giấy gì đó, đại ý là cam kết đi đúng mục đích, không làm gì khác. Mình ký đại cho qua chuyện vì mình biết mình không có trách nhiệm cam kết với sân bay về việc này. Cô bé giải thích, chúng cháu nhắc bác thế để sang Mỹ trả lời cho nó khớp. Nhỡ họ không cho bác nhập cảnh thì chúng cháu cũng có trách nhiệm. Xong, cô bé mới chịu đưa thẻ lên máy bay cho mình.
Bây giờ thì tình hình khác hoàn toàn. Cái cô bé tẹo đưa mình tắt ra cửa an ninh làm thủ tục cho nhanh chứ không xếp hàng. Qua cửa an ninh rồi, mình đứng chờ ở cổng ra máy bay. Ông Hàn Quốc khi nãy lại kéo mình sang cửa bên (hình như là cửa ưu tiên), để đi cho lẹ. Lúc ấy đã là 10h34’.
Vào máy bay, rồi khi máy bay bắt đầu cất cánh, mình đều gọi điện ra, dặn bà xã báo tin cho mọi người bên Mỹ. Nàng bảo:
- Anh đi khỏe, hoàn thành sứ mạng nhé.
Mình nghĩ, loại mình thì sứ mạng cái con khỉ gì. Lại còn nghe chụt chụt trong điện thoại nữa mới khiếp chứ.
Cùng thời điểm này, con gái mình ở nhà nghe qua điện thoại qua em nó rồi thông báo tình hình liên tục với bên Mỹ qua chat skype (nó xài luôn nick của mình cho tiện, mình cho nó mật khẩu).
Vụ việc rắc rối ở quầy check in đến bây giờ mình vẫn không hiểu ra sao. Có thể có sự can thiệp của công an, có thể nhân viên hàng không thích gây rắc rối cho hành khách và cũng có thể họ làm theo những qui định vô lý.
Khi sang tới Mỹ, nghe mọi người kể lại thì được biết, khi ấy, đoàn đang trên đường từ washington, DC sang New York. Mọi người hồi hộp theo dõi việc của mình từng phút. Mỗi người đều đưa ra lời dự đoán: đi lọt? không đi lọt? Kết quả có 6 phiếu không đi lọt và 5 phiếu đi lọt. Hồng Thuận kể, Lê Quốc Quyết nói 99% anh Thụy bị giữ ở sân bay. Lúc nghe tin máy bay đã cất cảnh mang theo thành viên thứ 6 lên không trung, tất cả đoàn reo lên, vỡ òa trong niềm vui khôn xiết.
[Chuyện này, trong đoàn ai biết cụ thể hơn thì kể thêm nhé nhé]
Sau này các phóng viên bên Mỹ hỏi, anh nghĩ sao về việc lọt qua cửa khẩu Nội Bài. Mình trả lời, có 2 luồng ý kiến, một là công an họ lờ cho tôi đi, hai là tôi đi mà họ không biết. Tôi không thiên về ý kiến nào vì cách giải thích nào cũng có lý.
Còn khi nói chuyện với JB Nguyễn Hữu Vinh, mình bảo, có thể họ lờ cho tôi đi vì “tội” tôi chắc chưa to lắm. Hắn ta gạt luôn: “Chẳng phải thế, chỉ vì nó không nắm được là anh đi nên nó chưa đưa anh vào tầm ngắm đó thôi. Anh tưởng an ninh VN cái gì nó cũng biết à? Anh đi qua trước mũi nó vì chưa có yêu cầu với bên xuất cảnh chặn anh. Vì thế các anh về, nó mới hành cho như thế. Nhưng rồi nó sẽ cảnh giác rồi dù không có tội gì thì nó vẫn cứ tự tiện cấm, có thể anh không đi được nữa đâu. 
Hắn nói thế, mình không biết như thế nào.
18/6/2014
NGUYỄN TƯỜNG THỤY