Việt nam: Lối thoát nào cho vấn đề Biển Đông?

Theo các nhà phân tích và bình luận quốc tế, với việc đưa giàn khoan HD-981 vào trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam, Trung Quốc lại một lần nữa vi phạm nghiêm trọng Tuyên bố về ứng xử các bên ở Biển Đông (DOC) và đã làm căng thẳng thêm tình hình khu vực. Đây là một sự kiện nghiêm trọng trong vấn đề tranh chấp trên Biển Đông, một vùng biển với nhiều tiềm năng về kinh tế đồng thời cũng là con đường huyết mạch hàng hải của Trung quốc.

Ngay sau khi thông báo của Cục Hải sự Trung Quốc phát hành cho biết, giàn khoan HD-981 của Trung quốc sẽ tiến hành khoan và tác nghiệp tại vị trí có tọa độ 15o29’58” vĩ bắc - 111o12’06” kinh đông từ ngày 2.5 đến 15.8.2014, nghĩa là nằm trong vùng kinh tế đặc quyền của Việt nam (200 hải lý) vì chỉ cách bờ biển Đà nẵng chưa đầy 120 hải lý. Đây rõ ràng là một hành động xâm lược trắng trợn của chính quyền Bắc kinh và nằm trong sự tính toán rất kỹ càng và bài bản của họ. Đáng chú ý sự việc này xẩy ra ngay sau chuyến thăm châu Á của Tổng thống Hoa kỳ Barack Obama vừa kết thúc, với lời hứa nhằm trấn an các đồng minh Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines rằng Mỹ sẽ ngăn chặn các hành động bắt nạt trên biển của Trung Quốc đối với các quốc gia này. Điều đó cho thấy chính quyền Bắc kinh đã hướng mưu đồ bành trướng trên Biển Đông của họ sang Việt nam, một quốc gia phần nào đang đơn độc và Hoa kỳ đã tỏ ra không mấy quan tâm đến trên bàn cờ chính trị châu Á. Đặc biệt sự việc này là diễn ra giữa lúc Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ Daniel Russel lên đến thăm Hong Kong và Hà Nội từ ngày 5.5.2014, được biết ông Daniel Russel sẽ có mặt tại Hà Nội trong hai ngày 7 và 8.5.2014. Sự việc đó đã được GS. Keith Johnson, giảng viên Khoa Ngôn ngữ học Berkely, Đại học California bình luận trên tạp chí Foreign Policy cho rằng hành động đưa giàn khoan HD-981 tới biển Đông tượng trưng cho một "cái tát vào mặt Tổng thống Obama", nghĩa là Trung quốc đã bất chấp cả Hoa kỳ.
 
Trước diễn biến phức tạp và đáng ngại này, truyền thông của Việt nam và Trung quốc đã có nhiều tin tức và bài viết, bình luận đánh giá, song hầu như càng làm cho sự việc này nóng hơn và căng thẳng hơn. Phía Việt nam thì lớn tiếng dọa sẽ tịch thu giàn khoan HD-981 của Trung quốc và không kém phần truyền thông Trung quốc một lần nữa dọa sẽ cho Việt nam một bài học thứ 2. Thậm chí tờ Hoàn cầu của Trung quốc đã khẳng định rằng bất kể thế nào thì Việt nam cũng không dám tấn công dàn khoan HD-981. Lời qua tiếng lại, nhưng các phát ngôn đó chỉ thấy từ các tướng lĩnh tư lệnh các quân khu biên giới, mà dư luận cho rằng đó là các phát biểu không có trọng lượng. Mới nhất, theo tin của TTXVN thì Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã có cuộc điện đàm với Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì về việc giàn khoan HD-981 và nhiều tàu của Trung Quốc hoạt động tại khu vực thuộc lô dầu khí 143 thuộc thềm lục địa Việt Nam từ ngày 1.5 đến nay. Theo đó PTT Phạm Bình Minh đã khẳng định: Trung Quốc đưa giàn khoan, tàu quân sự... vào thềm lục địa VN là bất hợp pháp. Đáng chú ý là Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh khẳng định Việt Nam sẽ áp dụng mọi biện pháp phù hợp cần thiết để bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng của mình. Đây là một động thái hiếm thấy và ít gặp từ phía một quan chức cao cấp của Việt nam khi tuyên bố về vấn đề quan hệ Việt-Trung trong những năm gần đây.
 
Điều đó chứng tỏ tình hình đã và đang cực kỳ căng thẳng, đồng thời quan hệ Việt nam - Trung quốc đang xấu đi dưới mức bình thường, chứa đầy bất trắc.  

Trên thực tế, theo một số nguồn tin từ vùng 3 HQ sáng ngày 7.5.2014 cho biết hiện tại phía Việt nam đã điều động hơn 30 tàu chiến, tàu tuần tra gồm nhiều lục lượng, hải quân, cảnh sát biển, biên phòng... và cùng nhiều đơn vị khác ra túc trực 24/24 tại vùng biển mà phía Trung quốc đang đưa giàn khoan trái phép vào. Ngoài lực lượng Hải Quân ra thì các đơn vị Không Quân và Tên Lửa bờ biển đã đặt ở mức báo động cao nhất nhằm sãn sàng cơ động hiệp đồng chiến đấu với các đồng chí đơn vị Hải quân khi cần thiết. Với phương châm không được nổ súng trước. Do vậy, hiện tại thì Trung Quốc mới triển khai lắp đặt dàn khoan và chưa thể tiến hành khai thác theo kế hoạch đã dự định. Có tin chưa được kiểm chứng cho biết, trong ngày hôm qua 06.5.2014, đã xảy ra va chạm giữa tàu hải quân Việt nam và hải quân Trung quốc nhiều lần. Theo đó các tàu của hai phía đã không nổ súng mà dùng vòi rồng bơm nước với áp lực cao hoặc đâm thẳng vào nhau, việc này xảy ra cách vị trí giàn khoan HD-981 chừng gần 3 hải lý. Và tin cho biết 02 tàu hải quân Việt nam đã bị đâm bẹp hiện đã được kéo vào bờ và có một số binh sĩ bị thương vong.

Song nếu chiểu theo nguyên tắc bất di bất dịch trong quan hệ Việt nam - Trung quốc từ năm 1991 đến nay thì mọi vấn đề liên quan đến chủ quyền lãnh thổ một khi có tranh chấp hay bất đồng thì một điều quan trọng nhất là phải "kiên định phương châm không làm ầm ĩ". Điều đó có nghĩa là trong bất cứ tình huống nào thì lãnh đạo đảng CSVN và chính quyền sẽ không bao giờ để tình huống chiến tranh quân sự giữa Việt nam và Trung quốc có thể xảy ra. Đó là điều chắc chắn và dứt khoát. Và riêng lãnh đạo Đảng CSVN thì họ sẽ bằng mọi giá không cho phép điều đó có thể xảy ra, họ sẽ sẵn sàng kể cả chấp nhận mất một phần lãnh thổ nhưng không thể để có chiến tranh với mục đích để đảng của họ vẫn toàn vẹn. Đây chính là nguyên nhân vì sao quan hệ Việt nam - Trung quốc trong vấn đề Biển Đông luôn là vấn đề cực kỳ nhạy cảm. Và nó cũng là nguyên nhân do đâu các từ tàu lạ, nước lạ... được báo chí và truyền thông sử dụng thay cho tàu Trung quốc, nước Trung quốc. Đồng thời cũng là lý do vì sao việc biểu tình chống Trung quốc xâm phạm Biển Đông lại bị cám đoán và đàn áp dữ dội.
 
Đây chính là tử huyệt của ban lãnh đạo Việt nam mà phía Trung quốc nắm được, vì họ biết giới lãnh đạo Việt nam đã biết rõ điều đó có liên quan đến sự tồn vong của chế độ. Nếu chiến tranh quân sự Việt - Trung nổ ra vào giữa lúc lòng dân bất mãn, kinh tế suy kiệt, lãnh đạo tham nhũng bất chính và đặc biệt là với lực lượng đông đảo của hành chục vạn dân oan từ Bắc chí Nam thì ai sẽ dám chắc điều gì sẽ xảy ra đối với đảng CSVN khi có chiến tranh? Song với tương quan lực lượng trong Đảng CSVN hiện nay đã có nhiều thay đổi, khi phe thân Trung quốc đang bị phe cải cách áp đảo, cộng với bộ mặt thật của chính quyền Bắc kinh đã bộc lộ rõ hơn bao giờ hết thì có thể các nguyên tắc bất di bất dịch đó đã buộc phải thay đổi. Với một số lượng vũ khí phòng thủ bờ biển mới được mua sắm, tuy là còn rất ít so với tiềm lực quân sự của hải quân Trung quốc, song với điều kiện gần bờ hơn cũng là một trong những ưu thế trong tác chiến của quân đội Việt nam.
 
Sự việc dàn khoan HD-981 được xác định sẽ chỉ là điểm khởi đầu cho hàng loạt các hành động khiêu khích đã được tính toán sẵn của nhà cầm quyền Bắc kinh sẽ diễn ra tiếp theo trên Biển Đông trong thời gian tới, để nhằm thực hiện giấc mơ thiết lập đường  lưỡi bò chín đoạn. Họ sẽ tiếp tục lấn tới và lấn tiếp, cho đến khi hoàn thành giấc mộng làm bá chủ khu vực mà họ gọi là Biển Nam hải của họ. Hy vọng sự kiện dàn khoan HD-981 đã làm cho giới lãnh đạo Việt nam tỉnh ngủ để xem xét việc sớm hủy bỏ cam kết 4 tốt và 16 chữ vàng với người đồng chí Trung quốc. Vì thế, đòi hỏi ban lãnh đạo của chính quyền Việt nam phải có các quyết định dứt khoát nhưng khôn khéo, vừa bảo vệ được chủ quyền vừa không để chiến tranh nổ ra.
 
Tóm lại, nguy cơ mất chủ quyền từng phần trên Biển Đông của Việt nam đã trở nên rõ ràng khi Trung quốc đưa dàn khoan HD-981 vào sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt nam chỉ các đảo Lý Sơn hơn 200 km. Với thực lực quân sự của hải quân Việt nam yếu hơn, tiềm lực kinh tế kém hơn thì việc đối đầu với Trung quốc là bất khả thi, vì nếu xảy ra chiến tranh và chiến tranh lan rộng vào lúc này thì Việt nam sẽ mất chủ quyền đối với các đảo, các bãi đá ngầm trong một thời gian ngắn. Từ đó cho thấy dẫu Việt nam  có thực tâm giải quyết vấn đề Biển Đông hay không thì vấn đề quyền chủ động không thuộc về phía Việt nam. Nguyên nhân chính là do chính sách ngoại giao phụ thuộc và luồn cúi đối với Trung quốc trong một thời gian quá dài và dần dần đánh mất các cơ hội nhận được sự ủng hộ của quốc tế trong vấn đề Biển Đông, đặc biệt là Hoa kỳ. 
 
Trước mắt, căn cứ theo tin cho biết, dàn khoan HD-981 sẽ chỉ tiến hành công việc từ ngày 2.5 - 15.8.2014, hết thời hạn trên dàn khoan sẽ di chuyển sang khu vực khác. Do vậy trong thời gian này bên cạnh việc dùng lực lượng kiểm ngư để ngăn chặn, cản phá hoạt động của dàn khoan này. Một mặt khác cần tích cực đấu tranh trên mặt trận ngoại giao và quan trọng hơn là phát huy sức mạnh của quần chúng tổ chức các cuộc biểu tình, biểu dương lực lượng trên mọi miền của đất nước để phản đối hành động xâm lược của Trung quốc.
 
Về lâu dài, hãy xem và học hỏi cách ứng xử của Philippines đối với các cường quốc trên Biển Đông đã diễn ra như thế nào mà Trung quốc không dám đưa dàn khoan HD-981 vào khu vực bãi cạn Scarborough của họ? Phải chăng việc đưa vấn đề chủ quyền quần đảo Hoàng sa ra Tòa án quốc tế và đặc biệt là xây dựng quan hệ đồng minh với Hoa kỳ là các yếu tố để Philippines một quốc gia với hàng nghìn hòn đảo có thể bảo toàn trọn vẹn lãnh thổ? Đấy là thành công của họ sao Việt nam chúng ta không học tập từ họ? Giá như việc này Việt nam ban lãnh đạo Việt nam biết và đã tiến hành từ nhiều năm trước, thì đến ngày hôm nay Trung quốc đâu có dám hung hăng và ngông cuồng như vậy?
 
Giặc đã vào đến sân nhà, cuộc xâm lược trên Biển Đông một lần nữa đã bắt đầu với nhiều nguy cơ vô cùng xấu, đây cũng là cơ hội để Việt nam buộc thay đổi chính sách ngoại giao, khi mà mưu đồ bá quyền của Trung quốc đã quá rõ ràng không còn phải bàn cãi. Để làm được việc này, các nhà lãnh đạo Việt nam phải biết hy sinh quyền lợi của mình để đặt quyền lợi dân tộc và chủ quyền đất nước lên trên hết, đó là cần phải sớm cái cách thể chế chính trị. Hy vọng thông tin (chưa kiểm chứng) chính quyền Việt nam sẽ bật đèn xanh để cho phép người dân tham gia biểu tình phản đối Trung quốc trong vấn đề Biển Đông vào ngày Chủ nhật 11.05.2014 là khởi đầu của sự thay đổi trong chính sách của đảng CSVN.
 
Người ta không thể chọn cho mình nơi sinh ra, cũng như không thể chọn một quốc gia láng giềng cho dân tộc mình. Vì thế không thể làm bạn với một dân tộc, một đất nước vốn là kẻ thù truyền kiếp của người Việt nam từ hàng nghìn năm qua. Mộng bành trướng của bè lũ phương Bắc chưa bao giờ bớt đi, chỉ có ngày một nhiều hơn, mà vấn đề chỉ còn là thời gian sớm hay muộn.
 
P/S: Vào lúc cuối giờ chiều nay thì có tin họp báo về vấn đề Biển Đông, thì mọi việc đã rõ hơn nhiều.
 
Ngày 07 tháng 5 năm 2014
 
© Kami
 
* Đây là trang Blog cá nhân của Kami. Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á châu Tự do RFA

 
.