Thảm họa Formosa: Hạt Văn Hạnh rực lửa hiệp thông, quyết đồng hành với các nạn nhân

Sau sự kiện Formosa gây thảm họa cho biển miền Trung, nhà cầm quyền từ trung ương đến địa phương toa rập nhau bảo vệ kẻ thủ ác đầu độc người dân, đẩy người dân vào con đường cùng và đưa nòi giống Việt vào chỗ suy vong.

Điều đó thì ai cũng rõ.

Nhưng, phản ứng của người dân mỗi nơi một khác và nhà cầm quyền hành động theo một mẫu số chung là ngăn chặn, đàn áp và hạn chế cao nhất việc đòi hỏi quyền lợi của người dân, cũng như giấu diếm thông tin tối đa về những nguy cơ từ biển bị đầu độc đối với sức khỏe, đời sống dân Việt.

Nếu như nhà cầm quyền Nghệ An đã bằng mọi cách đàn áp người dân đòi quyền lợi và quyền sống của mình bị thảm họa biển Formosa tước đoạt và mặc xác họ sống chết mặc bay, thuế thu đầy túi là được, thì ở Hà Tĩnh, nhà cầm quyền không thể làm được việc đó. Nhiều nơi, người dân đã đồng tâm nhất loạt nổi dậy đòi quyền lợi và quyền sống  của mình.

Mặc dân chết, sẵn sàng nổ súng trấn áp

Vùng Lộc Hà, Hà Tĩnh không chỉ là những ngư dân chịu mất nghề, những người sống bằng nghề chế biến, buôn bán hải, thủy sản là những nạn nhân trầm trọng nhất. Hàng chục tỷ tiền hàng trong kho không thể bán, hàng loạt sổ vay nợ ngân hàng không thể có để trả, ngay cả tiền điện giữ kho đông lạnh cả năm trời cũng không biết lấy ở đâu. Và đường sống của họ bị chặn lại.

Quái lạ là chính phủ nhanh nhẩu đứng ra nhận 500 triệu đôla của Formosa để "đền bù thiệt hại" cho người dân. Thế nhưng, gần 1 năm qua đi, cái cơ chế tạo ra tham nhũng này điều hành việc đền bù, do vậy người dân cứ ngóng cổ chờ đợi và không thể đảm bảo sự minh bạch, công bằng.

Đến lúc cực chẳng đã và không thể chờ đợi thêm, những người dân đã phải xuống đường đòi quyền lợi của mình. Cuộc đòi hỏi dai dẳng hàng tuần được nhà cầm quyền dùng đủ mọi cách chây ỳ và lẩn tránh, đổ lỗi và ngăn cản...

Thế rồi xảy ra việc đêm 2/4/2017, một số công an đã nổ súng bừa bãi đe dọa mạng sống của những người dân. Đó là giọt nước tràn ly, kích động hàng ngàn người dân xuống đường vào ngày hôm sau đòi trừng trị kẻ ăn cơm dân để nổ súng vào dân.

Ngày 3/4/2017 khoảng 8.000 người dân Lộc Hà bao vây UBND Huyện để yêu cầu làm rõ việc công an nổ súng vô cớ vào người dân gây mất an ninh và đe dọa mạng sống của họ vào đêm hôm trước đã trở thành nóng bỏng khi sự giải quyết của cơ quan công quyền không thỏa đáng.

Đám đông dân chúng hàng ngàn người đã tràn vào trụ sở UBND Huyện Lộc Hà. UBND Huyện thất thủ trước sức mạnh người dân, những tấm băng rôn nói lên yêu cầu của người dân được căng khắp nơi từ tầng 2 xuống tầng 1 của trụ sở UBND huyện này.

Những điều... cả thế giới trông thấy

Trong khi đó, một số người giả côn đồ trà trộn vào người dân, đánh họ nhằm gây rối tạo cớ cho công an sắc phục và vũ khí đàn áp, nhưng người dân đã cảnh giác và hắn bị bắt lại.

Món võ công an đóng vai côn đồ này ngày càng được nhà cầm quyền sử dụng nhiều nơi, nhất là trước đó không lâu, ngày 14/2/2017 tại Diễn Châu, nhà cầm quyền Nghệ An đã diễn bài này cách trắng trợn để trấn áp đoàn người khốn khổ, nạn nhân thảm họa biển đi khiếu kiện.

Thế nhưng tại đây, người dân đã "bắt bài" và vô hiệu hóa ngón này. Thế rồi người ta nhận ra đó là một viên công an thuộc Tỉnh Hà Tĩnh. Những cuộc giải cứu đã không thành cho kẻ gây rối trật tự nơi công cộng. Khi người dân yêu cầu lập biên bản ghi nhận sự việc cũng như xác định anh ta là ai thì cả hệ thống loanh quanh và không ai chịu lập, dù công an, cán bộ ở đó "nhiều như quân Nguyên"... mặc cho người đồng đội của họ nằm đó im lìm như cục đất.

Cần phải nói rõ rằng, đến lúc sự căm giận của người dân dồn lên như sóng biển, phía cầm quyền và gia đình mới vào cậy nhờ cha xứ dùng uy tín của ngài để giải thoát. Sau đó phải cho đến khi phía chính quyền có đại diện là Chánh văn phòng UBND Huyện, cùng với người nhà của tên công an đứng ra cam kết sẽ làm sáng tỏ sự việc và hứa chịu trách nhiệm, thì khi đó người gây rối kia mới được đưa đi.

Tình đồng chí?

Cũng trong cuộc "giải cứu" hôm đó, người ta mới thấy được tình người và tình đồng chí của người Cộng sản với nhau ra sao.

Viên công an không sắc phục trà trộn vào dân và gây sự, hẳn nhiên được coi là côn đồ và sự căm giận của người dân buộc anh ta phải nằm tại chỗ bất động. Khi đó, mặc cho người nhà anh ta hoảng hốt, cầu cứu khắp nơi, cam kết nọ kia để lo cho tính mạng của anh ta, thì các đồng chí của anh ta nhất định không chịu làm một việc đơn giản nhất cho anh ta là lập cái biên bản hiện trường để đưa anh ta đi cấp cứu.

Thế rồi, một viên "bác sĩ" được đưa đến để khám cho anh ta, người này làm cho cộng đồng chú ý là khi tiếp cận thì nhanh tay tháo ngay chiếc dây chuyền ở cổ thanh niên đang nằm dưới đất rồi... bỏ túi. Những người dân ở đó đã lập tức phản đối và yêu cầu anh ta trả lại, của ai trả người đó chứ không được giở thói trộm cắp khi người ta bị nạn.

Hài hước hơn, sau đó người ta mới phát hiện ra rằng tay này cũng là một công an giả dạng chứ không phải là bác sĩ thật.

Qua sự việc, nhìn những người mặc sắc phục cảnh sát với khuôn mặt vẫn bình thản và tỉnh bơ trước việc tính mạng đồng đội đang bị đe dọa và cách xử sự đóng giả bác sĩ mới hiểu được tính mạng của con người đối với họ nặng nhẹ ra sao và nhất là tình người cộng sản như thế nào.

Khởi tố nạn nhân!

Vụ việc rồi cũng qua, người dân sau cơn giận dữ ai về nhà nấy. Hẳn nhiên là người dân không phải ai cũng tin rằng lời cam kết của viên Chánh văn phòng UBND Huyện sẽ được thực hiện.

Thế nhưng nếu nhà cầm quyền có liêm sỉ thì họ sẽ làm rõ vấn đề đã cam kết về việc làm rõ người đã khiêu khích chọc giận người dân và gây rối trật tự công cộng kia. Bởi lời nói của quan chức đại diện UBND Huyện được ký tên, đóng dấu quốc huy đỏ choét.

Còn nếu như có một nhà nước pháp quyền thật, thì họ sẽ khởi tố ngay vụ án Formosa đã đầu độc môi trường gây hại cho người dân ngay tại Lộc Hà, đòi lại công lý cho những người dân đã một nắng hai sương lăn mình trong mọi nơi kiếm tiền nộp thuế nuôi họ.

Thế nhưng không, lời hứa của người cộng sản chưa kịp ra khỏi miệng, chữ ký chưa kịp ráo mực thì nhà cầm quyền đã ký ngay lệnh "Khởi tố vụ án gây rối trật tự công cộng" mà đối tượng họ nhắm đến là người dân tại đây.

Những phản ứng đầu tiên

Trước sự tráo trở và sự vô lý, vô luân trong hành xử, người dân bất bình nổi giận và càng thấm thía câu nói được truyền tụng bấy lâu nay: "Hãy xem Cộng sản làm, đừng nghe lời Cộng sản nói".

Người ta thấy rằng việc cần thiết nhất, khẩn cấp nhất, là bảo đảm đời sống, tính mạng cho người dân Việt Nam và khởi tố ngay kẻ thủ ác là Formosa đã ra tay đầu độc người dân - một việc đòi buộc lương tâm, trách nhiệm của nhà cầm quyền - thì họ đã không làm. Ngược lại, họ đã biến người dân thành "thế lực thù địch" của họ. Điều mà không có bất cứ một chính quyền của dân nào lại có thể hành động ngu xuẩn đến thế.

Gần như ngay lập tức, các chức sắc của giáo hội Công giáo tại địa phương đã lên tiếng. Một văn thư của tất cả các linh mục trong Giáo hạt Văn Hạnh ngày 20/4/2017 đã được công bố mạnh mẽ rằng nếu nhà cầm quyền quyết tâm lấy người dân làm đối tượng để coi là thù địch và gây tai họa tiếp cho họ, thì tất cả 43.256 giáo dân Hạt Văn Hạnh sẽ đồng hành cùng các nạn nhân bất kể họ là lương hay giáo.

Bản kiến nghị yêu cầu khởi tố những cán bộ đã vi phạm luật pháp dẫn đến sự bức xúc của người dân. Đồng thời Bản Kiến nghị cũng nêu rõ các yêu cầu cụ thể, trong đó bao gồm việc đóng cửa Công ty Formosa Hà Tĩnh.

Thế nhưng, chỉ sau đó một thời gian ngắn, nhà cầm quyền đã khởi tố và ra lệnh bắt Bạch Hồng Quyền - Một người mà lẽ ra phải nhận được lời cảm ơn từ họ. Bởi chính anh ta và những người bạn đã giúp những người dân nơi đây đòi hỏi quyền lợi cho chính dân mình, mà đây chính là trách nhiệm của những người được nuôi bằng tiền của người dân nơi đây.

Với việc ra lệnh bắt bớ và truy nã Bạch Hồng Quyền, nhà cầm quyền nghĩ rằng do anh ta từ nơi khác đến, sẽ ít được sự ủng hộ của người dân nơi đây nên việc bắt bớ hoặc xét xử dễ dàng hơn chăng? Hay đó là phép thử để tiến hành những lệnh khởi tố và những người dân khác?

Tất cả những suy nghĩ đó đều là những sai lầm khó chữa. Bởi nhiều khi một sai lầm nhỏ lại trả giá rất lớn.

Và cuộc đồng hành, hiệp nhất của những người công dân, giáo dân nơi đây để thể hiện tình yêu thương, hiệp nhất và đoàn kết đã được đánh thức.

Toàn thể giáo dân Hạt Văn Hạnh trực tiếp nói riêng, cả Giáo phận và nhiều nơi khác nói chung, đã thể hiện sự hiệp thông của mình bằng những hành động cụ thể.

Có lẽ, ít khi sự đồng tâm, nhất trí của người giáo dân khu  vực này được đánh động và dâng cao đến thế. Các giáo xứ, giáo họ luôn cảnh giác, nhắc nhở lẫn nhau và sẵn sàng đồng hành với những người anh em của mình.

Nhiều cuộc cầu nguyện ở các Thánh lễ, các nhà thờ giáo xứ, giáo họ đã được khởi động và điển hình là Thánh lễ cầu nguyện cho Công lý - Hòa Bình mới đây đã được tổ chức bởi tất cả các linh mục trong Hạt Văn Hạnh tập trung về Giáo xứ Cửa Sót.

Đặc biệt, khi nghe tin các giáo xứ Hà Tĩnh lâm nạn, một đoàn giáo dân Thái Hà đã vượt một quãng đường xa xôi cách trở đến cùng hiệp thông trong Thánh lễ cầu nguyện cho Công lý - Hòa bình. Họ đến với giáo dân Hà Tĩnh, vẫn đinh ninh lời của Đức giám mục Cao Đình Thuyên: "Việc của Thái Hà, cũng là việc của Vinh và việc của Vinh cũng là việc của Thái Hà"

Hàng ngàn giáo dân với không khí trang nghiêm, với những ngọn nến rực cháy bên cạnh hàng ngũ linh mục, các chủ chăn của mình cùng hiệp nhất dâng lên những lời cầu nguyện, như những lời tuyên hứa đồng hành với các anh chị em là nạn nhân của thảm họa Formosa và của bạo quyền.

Những lời cầu nguyện tha thiết, chân thành đã lay động đến tận trái tim của tất cả những người có mặt, nói lên một tinh thần đoàn kết, yêu thương, hiệp nhất và dấn thân.

Nhìn những ánh mắt này, người ta thấy một điều: Đằng sau đó, mọi sự đe dọa, bắt bớ, bạo lực, tù đày... chỉ là chuyện nhỏ.

Nhìn những người dân lương thiện, hiền lành đã buộc phải đứng lên đoàn kết đòi quyền lợi của mình và bảo vệ lẫn nhau, tôi nghĩ đến một điều: Một chính quyền luôn tìm cách đối đầu với người dân là một chính quyền ngu xuẩn và ắt sẽ dẫn tới diệt vong.

Bởi khi cả dân tộc hiên ngang bước tới nhà tù, thì đó là ngày tàn của chế độ đi ngược lại lợi ích của đất nước, dân tộc.

Hà Nội, Ngày 10/7/2017
J.B Nguyễn Hữu Vinh