Việt Nam sau bước ngoặt Formosa (tiếp theo và hết)

       + Phản biện ngay lập tức tất cả các chủ trương đường lối chính sách đi ngược lại lợi ích người dân. Phản biện những lời nói, hành vi sai trái của quan chức và cán bộ công nhân viên chức trong hệ thống chính trị. Tập trung phản biện, lên án, tố cáo các hành vị tàn bạo của công an đối với người dân. Lên án sự bao che, dung dưỡng những vi phạm pháp luật, hành vi sai trái của cán bộ trong hệ thống công quyền...

       + Sử dụng ưu thế kỹ thuật mới (live stream) để phản biện, tuyên truyền và vận động, khai trí cho người dân cả nước. Có thể nói rằng, với tính năng mới live stream, mạng Facebooks đã cung cấp cho người đấu tranh một phương thức đấu tranh mới sống động và vô cùng hiệu quả. Từ nay, tất cả những hành vi, lời nói hoặc những vấn nạn xã hội đều có thể được trình bày sống động, trực tiếp. Đây cũng chính là phương tiện giám sát xã hội hiệu quả của người dân được người đấu tranh sử dụng triệt để.

       + Trong công tác khai dân trí, PTDC đã đánh thẳng vào đề tài nhạy cảm nhất, thần tượng của đất nước. Đưa ra những dẫn chứng, lập luận, phân tích đơn giản để hạ bệ thần tượng một cách thuyết phục. Với cách trình bày sống động, những việc này đã làm giảm bớt sự sợ hãi của người dân, động viên nhiều người, trong đó có cả những người đang trong hệ thống chính trị hiện hành tham gia nói lên sự thật, nguyện vọng của người dân. Đây là một thành công không nhỏ của PTDC, mặc dù những người thực hiện đã phải trả giá bằng một lệnh khởi tố chưa biết bao giờ được tự do. Ngay sau khi những người chủ chốt thực hiện chương trình bị bắt, những người khác vẫn tiếp nối con đường của họ, đó cũng lại là một thành công của PTDC.

       - Một số hội nhóm ra đời, dựa trên các nhiệm vụ cụ thể, quy mô nhỏ, gọn nhẹ và phù hợp. Sau khi một số hội nhóm XHDS lớn có dấu hiệu giảm bớt hoạt động cũng như khó kết hợp làm việc chung thì cũng có một số hội nhóm khác ra đời. Các hội nhóm này không phô trương, quy mô nhỏ đi vào hoạt động thực chất như: Phong trào chấn hưng nước Việt, Hội chống bạo hành, Nhóm minh bạch Formosa, Nhóm từ thiện Hòa Bình...

       - Hướng các hoạt động tới đồng bào miền trung bằng nhiều hoạt động thiết thực. Trong những trận lũ do thiên tai và “nhân tai” vừa qua, các hội nhóm và cá nhân trong PTDC đã tích cực đến với đồng bào miền trung vừa bị thảm họa Formosa lại bị thêm lũ lụt. Việc giúp đỡ, hỗ trợ người dân của PTDC đã gây tiếng vang, cảm tình rất lớn với nhân dân cả nước. Đồng thời PTDC cũng hướng tới các cuộc vận động nộp đơn kiện tập thể của bà con giáo dân các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh. Vận động quyên góp để giúp bà con có tiền nộp án phí, hỗ trợ tài chính cho những hoạt động vận chuyển, di chuyển của bà con trong các vụ kiện...

       - Phối hợp trong ngoài nhịp nhàng hiệu quả, tìm kiếm những sự ủng hộ của quốc tế bằng các chế tài cụ thể, trực tiếp. Đối với những người đấu tranh bị đánh đập và thương tích, các tổ chức XHDS đã liên hệ được với các tổ chức quốc tế tìm được những sự giúp đỡ kịp thời và hiệu quả về mặt truyền thông, tố cáo chế độ và trợ giúp tài chính để lo thuốc thang chữa trị cho họ. Đạo luật Magnitsky về trừng phạt cá nhân vi phạm nhân quyền và tham nhũng của Mỹ đã được triển khai ở Việt Nam do các tổ chức XHDS thực hiện. Xu hướng của sự kết hợp trong nước hải ngoại đi vào những vấn đề cụ thể, thiết thực.

       b - Những đối sách cần áp dụng trong tình hình mới. Phong trào dân chủ cần có các đối sách nhằm đối phó với những sách lược mới của nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam. Đương nhiên những đối sách này vẫn bám sát các mục tiêu lớn của PTDC, và đặc biệt, với tình hình, diễn biến mới của đất nước.

       - Tập trung mũi nhọn vào Formosa, vấn đề môi trường. Đây là vấn đề đương nhiên mà PTDC cần khai thác tối đa. Bản thân vụ việc phải tập trung trước hết vì môi trường của nhân dân các tỉnh miền trung, vì nguồn thực phẩm sạch đối với nhân dân cả nước. Đây trước hết là một mệnh lệnh từ lương tâm, sau mới là những chiến lược, chiến thuật đấu tranh. Thực hiện việc tập trung vào vấn đề Formosa, chúng ta cần làm những việc sau:

     + Phản ánh sâu rộng thực trạng môi trường biển miền trung Việt Nam, những tác hại trực tiếp và di hại lâu dài bằng hình ảnh, bằng tài liệu phân tích mẫu nước, bằng chứng cứ khoa học để nhân dân và cả thế giới biết được tác hại của việc Formosa hủy hoại môi trường.

       + Phản ánh khó khăn, đời sống khổ cực của ngư dân và người dân các tỉnh miền trung từ khi sự cố Formosa xảy ra. Những khó khăn về công ăn việc làm, về thu nhập, việc học hành của trẻ nhỏ của vùng biển miền trung. Đồng thời cũng cảnh báo về nguồn thực phẩm độc hại ô nhiễm, cũng như sự nghi ngờ về nguồn thực phẩm độc hại gây khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất những sản phẩm này.

       + Phản ánh sự vô trách nhiệm của nhà cầm quyền, thái độ bao che cho Formosa bất chấp tất cả nguyện vọng của nhân dân. Sự trấn áp, đàn áp những người dân nộp đơn khiếu kiện, những người dân lên tiếng trên cả nước.

       + Động viên tinh thần của bà con nhân dân miền trung, nhất là bà con giáo dân trong việc lên tiếng đòi hỏi quyền lợi chính đáng của họ. Tiếp tục hỗ trợ và giúp đỡ các giáo xứ và các linh mục ở vị trí tiền tiêu giúp giáo dân khiếu kiện. Liên hệ sự giúp sức của quốc tế kịp thời và hiệu quả trong vấn đề này.

       - Ứng xử với những mâu thuẫn trong nội bộ PTDC. Đây là vấn đề rất quan trọng và tế nhị, mỗi người nên có cách ứng xử sao cho phù hợp với bản thân và đóng góp cho PTDC bằng cách ứng xử của mình. Tuy nhiên, vẫn cần có những định hướng nhất định để mọi người tham khảo.

       + Trước hết chúng ta cần xác định và chấp nhận mâu thuẫn, thậm chí gay gắt. Nhận thức là một quá trình, một khối người đông đảo có xuất thân, kiến thức và trình độ khác nhau không thể đồng thuận mọi vấn đề cùng nhau được. Mặt khác, an ninh và nhà cầm quyền Việt Nam đến thời điểm này sẽ luôn sử dụng các con bài để gây mâu thuẫn chia rẽ trong PTDC. Nhận thức được một việc không tránh khỏi cũng là cơ sở góp phần giải quyết nó.

       + Cách ứng xử đơn giản nhất của người đấu tranh là không nên tham gia vào các cuộc tranh cãi vô bổ, và nhiều khi không liên quan đến bản thân cùng khía cạnh đấu tranh của mình.

       + Trong trường hợp không tránh được, hoặc cần có ý kiến đúng đắn cần quán triệt các vấn đề sau: không quy chụp hoặc ủng hộ quy chụp, chụp mũ an ninh, làm việc cho an ninh bất cứ ai; không tranh cãi việc nhận xét, đánh giá cá nhân; chỉ nói về hành động nhận xét về hành động đang tranh luận, trao đổi tất nhiên với thái độ nhẹ nhàng, lịch sự.

       + Phương châm ứng xử đúng là chỉ ủng hộ hành động, không ủng hộ hoặc phê phán cá nhân. Tất cả những ai có hành động, hành vi và bài viết, phát biểu  có lợi cho PTDC, tố cáo lên án chế độ, chống cộng, giúp đỡ dân oan...chúng ta đều ủng hộ. Trong những trường hợp người khác đấu tranh bằng cách thức không giống mình, hoặc có một số những khiếm khuyết, sai sót những vẫn có những đóng góp lớn chúng ta vẫn ủng hộ. Việc góp ý và thậm chí phê phán phải trên quan điểm những người cùng đấu tranh, cùng chiến tuyến.

       + Phân định chiến tuyến trong các hoạt động và góp ý, phê phán nhau. Chúng ta cần lưu ý nhất vấn đề chiến tuyến trong quá trình hoạt động cũng như tranh luận, góp ý và phê phán nhau. Khi đã xác định những người cùng chí hướng cùng đấu tranh cho tự do dân chủ thì phương thức ứng xử sẽ khác với mối quan hệ bình thường hoặc với phe đối đầu. Ý thức về chiến tuyến sẽ giúp giảm bớt xung đột, mâu thuẫn và chia rẽ trong nội bộ PTDC.

       Thời điểm này là thời điểm rất nhạy cảm đối với chế độ và PTDC Việt Nam. Như các bài viết trước đây, tác giả đã phân tích, chế độ cộng sản nói riêng, và cộng sản Việt Nam nói chung sẽ tự sụp đổ vì sức nặng của chính nó. Với thông tin mới nhất, số nợ của Việt Nam đã được công bố là 430 tỷ đô la, tương đương 210% của GDP. Vực thẳm đã hiện hữu đối với chế độ cộng sản Việt Nam và chúng ta chỉ còn chờ xem, cách thức của chế độ sụp đổ ra sao mà thôi. Như chúng ta biết, có ba khía cạnh, lĩnh vực mà chế độ cộng sản có thể ra đi bất cứ lúc nào. Thứ nhất, sụp đổ về kinh tế; thứ hai, mâu thuẫn nội bộ; thứ ba, động loạn xã hội. Sự cố Formosa nằm trong trường hợp thứ ba, có nhiều người xác định đó là tử huyệt của chế độ. Về lý thuyết, điều đó hoàn toàn đúng, nhưng thực tiễn vận động, nhất là sự sụp đổ của một chế độ không đơn giản như vậy. Điều đó có nghĩa là, chế độ này khi đã biết đó là tử huyệt, sẽ dồn mọi nguồn lực để níu giữ , tập trung vào xử lý, ngăn chặn sự sụp đổ từ tử huyết đó. Chính vì vậy, sự sụp đổ chưa chắc đã tới từ tử huyệt Formosa, mà có khi lại đến từ những điều rất đơn giản từ lĩnh vực kinh tế hoặc mâu thuẫn nội bộ. Chúng ta hãy tiếp tục cuộc đấu tranh và sẽ chờ xem điều gì sẽ xảy ra./.

Hà Nội, ngày 25/3/2017

N.V.B