Sự thật giàn khoan HD-981 đã rút khỏi lãnh hải VN hay chưa?

Vào đầu giờ chiều  hôm nay, 17.7.2014 trên các mạng xã hội người ta lan truyền một tin "dữ", tin có nguồn từ báo Tuổi trẻ khi cho biết: giàn khoan HD-981 chỉ chạy loanh quanh, rời vị trí ban đầu 35 hải lý về hướng tây tây bắc. Đặc biệt vị trí mới của giàn khoan chỉ cách đảo Lý Sơn 112 hải lý, gần hơn khoảng 30 hải lý so với vị trí trước khi di chuyển. Việc này đã khiến nhiều người băn khoăn "Vậy giàn khoan HD-981 của Trung quốc đã rút ra khỏi lãnh hải Việt nam hay chưa?".

Theo phóng viên Đông Hà của Báo Tuổi trẻ từ Hoàng Sa trong bài (đã bị rút xuống) có tựa đề "Giàn khoan 981 ngừng di chuyển, nằm sâu hơn trong biển Việt Nam " trưa ngày 17.7.2014, theo đó bài báo cho biết "Sau một ngày theo dõi việc di chuyển của giàn khoan Hải Dương 981, từ 22g tối 16-7 đến 10g30 sáng 17-7, kiểm ngư VN đã nhận thấy giàn khoan Hải Dương 981 không còn di chuyển nữa. Vị trí giàn khoan Hải Dương 981 từ 22g tối 16-7 định vị cho đến thời điểm này tại 15 độ 47 phút vĩ Bắc; 111 độ 00 phút 42 giây kinh độ Đông. Như vậy, trong 25 giờ di chuyển, giàn khoan Hải Dương 981 chỉ chạy “loanh quanh”, rời vị trí ban đầu 35 hải lý về hướng tây tây bắc. Đặc biệt vị trí mới của giàn khoan chỉ cách đảo Lý Sơn 112 hải lý, gần hơn khoảng 30 hải lý so với vị trí trước khi di chuyển."
 

Hình chụp bài viết trên báo Tuổi trẻ khi chưa bị gỡ xuống.

Cho dù trước đó, ngày 16.7.2014, Tân Hoa Xã đã cho hay giàn khoan HD-981 đã “hoàn thành việc khai thác” và đã được dịch chuyển đến khu vực đảo Hải Nam của Trung Quốc. Phía Trung quốc cho biết họ di dời giàn khoan vì lý do mưa bão, dù rằng họ đã tìm thấy dầu. Và phía Trung quốc cũng cho biết họ có thể quay lại bất kỳ lúc nào. Tuy trong bản tin của Tân Hoa Xã cũng không đưa ra thông tin chi tiết về thời gian và địa điểm triển khai tiếp theo của giàn khoan này, nhưng các phương tiện truyền thông trong nước và quốc tế đều đưa tin cho biết Trung Quốc đã rút giàn khoan HD 981 khỏi vị trí cũ 41 hải lý, cách đảo Hải Nam khoảng 163 hải lý về phía tây nam, ra ngoài vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam. Không chỉ có thế mà truyền thông nhà nước còn miêu tả thắng lợi của việc rút của giàn khoan HD-981 lần này là do sự kiên trì của các lực lượng thực thi pháp luật trên biển, cũng như sự đấu tranh kiên trì về mặt ngoại giao trên cơ sở đảm bảo gìn giữ hòa bình của Việt nam.
 
Tin Trung quốc rút giàn khoan HD-981 ra khỏi vùng biển Việt nam đã được các học giả trong và ngoài nước đã có rất nhiều các bài phân tích, bình luận, đánh giá... với những nhận định khác nhau về động thái của Trung Quốc và lý do rút giàn khoan ra khỏi vùng biển gần quần đảo Hoàng Sa sau hơn hai tháng giàn khoan này được triển khai tại đây. Điều đó cho thấy việc giàn khoan Hải Dương 981 đã dịch chuyển ra ngoài vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam phải là tin tức chính xác và hoàn toàn có cơ sở.
 
Song điều đáng ngạc nhiên là , theo truyền thông nhà nước cho biết, phát biểu tại một phiên họp của chính phủ ngày 16.7.2014 sau khi đã nhận tin mới nhất về giàn khoan, Thủ tướng Việt Nam ông Nguyễn Tấn Dũng nói rằng Việt Nam “luôn kiên quyết đấu tranh bảo vệ chủ quyền”. Và ông Nguyễn Tấn Dũng cũng đã “yêu cầu Trung Quốc không tái diễn hành vi hạ đặt trái phép giàn khoan cũng như các hành vi vi phạm chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán trên vùng biển của Việt Nam”. Vậy mà báo Tuổi trẻ đã đưa một tin trái ngược với phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng mà hầu như họ không hề nghi ngờ và kiểm tra nguồn tin của họ(!?)
 
Theo truyền thông nước ngoài cho hay, ngày 16.7.2014, bà Jen Psaki phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã hoan nghênh việc Trung Quốc di dời giàn khoan Hải Dương 981 ra khỏi vùng biển tranh chấp với Việt Nam, khi cho rằng "tầm quan trọng của việc các bên có yêu sách làm rõ tuyên bố chủ quyền của mình theo đúng luật pháp quốc tế, từ đó đi đến nhận thức chung về cách ứng xử và hành vi phù hợp ở những khu vực tranh chấp”. Dẫn ra vấn đề này để thấy khi đánh giá một vấn đề đúng hay sai thì người làm báo cần phải kiểm chứng nguồn tin từ nhiều nguồn, Bộ Ngoại giao Hoa kỳ chắc chắn khó có thể sai trong ván đề này.
 
Vậy tại sao bài báo có tựa đề "Giàn khoan 981 ngừng di chuyển, nằm sâu hơn trong biển Việt Nam " của báo Tuổi trẻ đưa một tin đáng giật mình như thế và kết quả cuối cùng là bài báo đã bị rút xuống một cách nhanh chóng?
 
Thông tin từ nhà báo Thiềm Thừ của báo Tiền phong cho biết: "Gần hơn không có nghĩa là sâu hơn - Một số bạn đo khoảng cách từ giàn khoan Hải Dương 981 đến bờ biển Việt Nam, thấy rằng hôm nay nó gần đảo Lý Sơn hơn hôm 14/7, vội kêu rằng nó vào sâu hơn trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, rút gì mà rút! Xin các bạn xem bản đồ này." (Ảnh dưới)
 

Vị trí giàn khoan HD-981 trong ngày 14 và 17.7.2014 (Ảnh FB. Thiềm Thừ)

Đến đây thì chúng ta đã rõ và có thể khẳng định thông tin từ bài báo có tựa đề "Giàn khoan 981 ngừng di chuyển, nằm sâu hơn trong biển Việt Nam " của phóng viên Đông Hà của Báo Tuổi trẻ từ Hoàng Sa là chưa có căn cứ và không chính xác. Bởi vì "Gần hơn không có nghĩa là sâu hơn". Nghĩa là vị trí hiện tại của giàn khoan HD-981 ngày 17.7 dù có gần đảo Lý sơn của Việt nam hơn so với vị trí của nó trong ngày 14.7. 2014, nhưng vị trí ngày 17.7.2014 của nó đã nằm ngoài hải phận của Việt nam.
 
Đáng tiếc là Ban Biên tập của báo Tuổi trẻ rút bài xuống do đưa tin sai mà không hề có một lời giải thích hay xin lỗi, mà cứ lẳng lặng rút bài xuống như mỗi lần đối với bài nhạy cảm và làm như không có việc gì đã xảy ra. Làm báo kiểu như thế thì cũng xin đề nghị Báo Tuổi trẻ cũng nên xem lại cách làm của mình.
 
Ngày 17 tháng 7 năm 2014
 
© Kami
 
* Đây là trang Blog cá nhân của Kami. Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á châu Tự do RFA

 
.